, tartışmalı ve çelişen bilgileri nedeniyle uzun müddettir tenkit konusu oluyor.
Şeffalık unsuru bir kenara bırakıldığı için her verisine kuşkuyla bakılır hale gelen istatistik kurumunun yaklaşımı, Türkiye’nin milletlerarası alandaki ‘güvenilir ülke’ algısını da tahrip ediyor. Daima lider değişimi ise mevcut meselelerin tahlilinin yanlış yerlerde arandığını gösteriyor.
BİR YIL DOLMADAN ALINDI VEKALETEN YENİ İSİM GELDİ
İktisat idaresindeki değişimin akabinde son atak başkanlıkta bir yılı bile doldurmayan Muhammed Cahit Şirin’in yerine yardımcısı Ahmet Kürşad Dosdoğru’nun vekaleten atanması oldu.
Gelinen noktada ‘Kurumda asıl olması gereken daima idare değişikliği değil zihniyet değişikliği’ davetleri yapıldı. İstatistiklerin değerlendirilmesinde şeffaflık ve milletlerarası standartlarda kriterlerin gözetilmesi gerektiği vurgulandı.
SAYILARLA OYNAMAK MAKAMI MÜDAFAAYA YETMEDİ
TÜİK’deki atamaya sert reaksiyon geldi: Daha 1 yıl olmadan TÜİK Lideri misyondan alındı. Sayılarla oynamak, gerçekleri çarpıtmak makam mevkiyi muhafazaya yetmedi. Gerçekleri çarpıtamazsınız, palavralarla ülkeyi yönetemezsiniz.
“KEŞKE ZİNHİYET DEĞİŞSE”
İktisat idaresinin değişikliğiyle başlayan rüzgar TÜİK’i de etkiledi. TÜİK başkanlığında bir yılı bile doldurmayan Muhammed Cahit Şirin’in yerine yardımcısı Ahmet Kürşad Dosdoğru atandı.
Lider ile birlikte zihniyetinde değişmesini bekleyen birçok ekonomist, birinci işin datalara itimat kazandırmak olduğunu söyledi. TÜİK’in enflasyon, istihdam, büyüme üzere alanlarda yayınladığı datalar her açıklandığında tartışma konusu oluyordu.
Geçen yılın son çeyreğinde başlayan iktisat idaresindeki değişimin tesirleri sürmeye devam ediyor. Hazine Bakanı lideri ve Merkez Bankası lideri ile başlayan idare değişikliği kurumlarda da kendini göstermeye başladı.
Berat Albayrak’ın idaresinde olan Hazine ve Maliye Bakanlığı’nda çok sayıda kritik noktadaki isim Ocak ayının birinci haftalarında vazifeden alınmıştı. En son lider ve lider yardımcıları değişirken, artık de Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) yenilenmeye gitti.
Son birkaç yıldır yaptığı hesaplamalarla gündeme gelen TÜİK birçok tarafta şeffaflığını kaybettiği düşünülüyordu. TÜİK’in enflasyon, istihdam, büyüme üzere alanlarda yayınladığı dataların artık çok kuşkulu ve tartışmalı olduğu konusunda neredeyse herkes hemfikir oldu.
TÜİK’ten yapılan açıklamada, Muhammed Cahit Şirin’in Lider Yardımcılığı misyonunu yürüten Ahmet Kürşat Dosdoğru’nun vekaleten lider olarak atandı. Sevimli misyona, 22 Mayıs 2020 tarihinde atanmıştı. Böylelikle, 1 yılı dolmadan misyondan alındı. Emine Erdoğan’ın Özel Kalem Müdürü Elif Esen’le evli olan Muhammed Cahit Hoş de misyona vekaleten atanmıştı. Böylelikle 1 yıl içinde 2 kez TÜİK Lideri değişmiş oldu.
Yeni TÜİK lideriyle birlikte artık bilgilerde de şeffaflık bekleniyor. Lider ile birlikte zihniyetinde değişmesini bekleyen birçok ekonomist, birinci işin bilgilere inanç kazandırmak olduğunu da söylüyor.
7 Kasım 2020’de Merkez Bankası (TCMB) Lideri Murat Uysal’ın misyondan alınıp yerine Naci Ağbal’ın ve 8 Kasım’da Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın istifası sonrasında yerine Lütfi Elvan’ın atanması sonrasında TÜİK’te de lider değişimi olabileceği tez edilmişti.
TÜİK, fiyat istatistikleri prosedür ve hesaplamaları konusunda ulusal muhtaçlıklar ve milletlerarası gelişmelerin istişare edilmesi gayesiyle Şubat ayı başında Fiyat İstatistikleri Müracaat Kurulu’nun oluşturulduğunu bildirmişti.
Bu kapsamda, fiyat istatistikleri sistem ve hesaplamaları konusunda ulusal muhtaçlıklar ve memleketler arası gelişmelerin istişare edilmesi, ortaya çıkan gereksinimlerle TÜİK tarafından belirlenen öncelikli bahislerin gözden geçirilmesi ve her yıl nizamlı olarak değerlendirmelerin ve tavsiyelerin yer aldığı raporların hazırlanması gayesiyle Ocak 2021’de oluşturulan Fiyat İstatistikleri Müşavere Kurulu’nda iktisat alanında çalışan akademisyenler, sivil toplum kuruluşları ve ilgili kamu kurumu temsilcileri bulunuyor.
‘RAKAMLARLA OYNAMAK MEVKİYİ MUHAFAZAYA YETMEDİ’
Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanlığı’na geçen mayısta vekaleten atanan Muhammed Cahit Şirin’in şimdi bir yılı dolmadan misyondan alınmasına ait açıklama yaptı.
Twitter hesabından paylaşım yapan Davutoğlu, şu kelamlara yer verdi: “Daha 1 yıl olmadan TÜİK lideri misyondan alındı. Sayılarla oynamak, gerçekleri çarpıtmak, makam mevkiyi müdafaaya yetmedi! Gerçekleri çarpıtamazsınız, palavralarla ülkeyi yönetemezsiniz!”
‘ALLAH KOLAYLIK VERSİN İŞİ ZOR’
İktisatçı Dr. Orhan Karaca ise şu yorumu yaptı: “Dünyanın her ülkesinde resmi istatistiklere güvensizlik vardır; Türkiye’de de ben bildim bileli var lakin hiç bu kadar sıfıra indiği bir devri de hatırlamıyorum. Yeni liderin işi çok sıkıntı; Allah kolaylık versin.”
Birtakım ekonomistler ise şöyle konuştu: “TÜİK’te torpilli lider değişti. Kurumun içinden mesleğini TÜİK’te yapan liyakate uygun birisi gelmiş üzere gözüküyor. Bu Naci Ağbal atılımlarından biri üzere duruyor.”
‘SOYADI ÜZERE ORANLAR DA DOSDOĞRU OLSUN’
ÂLÂ Parti Osmangazi Gençlik Kolları Kurucu İlçe Lideri Büşra Şahin “TÜİK Lideri Muhammed Cahit Tatlı 1yılı dolmadan vazifeden alındı. Yerine vekaleten Ahmet Kürşad Dosdoğru atandı. Sn. Dosdoğru inşallah bundan sonra açıklanacak datalar soyadınız üzere çok gerçek olur” davetini yaptı.
Ekonomist Rıdvan Baştürk ise “TÜİK Lideri neden vazifeden alındı? Piyasa itimadı açısından bunun açıklanması gerekir. Enflasyon son aylarda beklentilerin üzerinde açıklandı diye midir? Yoksa teknik bir sebebi mi vardır? TCMB 4 aydır iyi bağlantı kuruyor. Bunun bozulmasına müsaade verilmesin” dedi.
Karar