Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, Dünya Sıhhat Örgütü'nün (DSÖ) koronavirüs salgınında dünyanın şimdi en beğenilmeyen durumla karşılaşmadığı cephesindeki açıklamasını kıymetlendirdi.
Prof. Dr. Ateş Kara, DSÖ'nün tüm memleketlerin donelerine nazaran kıymetlendirme yaptığını belirterek, Fransa, Almanya, İtalya, İspanya ve Türkiye üzere devletlerin sıhhat altyapısının iyi olduğunu söyledi. Prof. Dr. Kara, her ne kadar Amerika'nın sıhhat sistemi iyi olsa dahi denetim ve ahenk nedeniyle son günlerde daima vaka sayılarında artış olduğunu kaydetti.
Kara, “Bu bakımdan oradaki gidişat, tedbir alınmaması tehdidi gösteriyor. Güney Amerika'ya baktığınızda Brezilya da hiç tedbir alınmıyor. Hindistan nüfus yoğunluğu çok yüksek, sıhhat alt yapısı çok çok beğenilmeyen değil; ancak bu artan talebe karşılık verme zahmetleri olabilecek. Komşularına baktığımızda sıhhat alt yapıları problemli olabilecek memleketler var ve bu memleketler nüfus yoğunluğu çok yüksek olan memleketler. Virüsün bulaşmasında kimi etraf koşulları çok tesirli; lakin bu virüs sonuç olarak kişiden kişiye bulaşıyor. Nüfus yoğunluğu ne kadar yüksekse kalabalık ne kadar fazlaysa oralarda bulaşması daha kolay. O nedenle de DSÖ şunu söylüyor; bugün için zahir kesimler çok yüksek rakamlar ile marazı atlattı fakat bu yerler daha ziyade sıhhat alt yapısı iyi olan devletlerdi. Öbür taraftan kimi devletler, münhasıran gelişmekte olan devletlere geçiş olursa hem çok daha yüksek vefatlar olabilir, hem de kişilerin çok çetin duruma düşmesi kelam konusu olabilir” diye konuştu.
'BİZ 'VİRÜS GİTTİ, HER ŞEY BİTTİ' DİYE DÜŞÜNDÜK'
Türkiye'deki koronavirüs vaka sayılarını da kıymetlendiren Prof. Dr. Kara, kişilerin zahir bir vade kurallara uyduktan sonra akıl ve koordinasyon olarak yorulabildiklerini belirterek, şunları söyledi:
“Biz güya yeni olağanlara geçerken 'virüs gitti, her şey bitti' diye düşündük. Hala de bu türlü düşünülebiliyor. Virüse fırsat verdiğimizde o virüs başını kaldırabiliyor. Biz mutlak ve mutlak arayı, aramızdaki bariyeri sağlamalıyız. 'Virüs gitti' diye düşünmemeliyiz, çok kolaylıkla yayılabiliyor. Bizim geleneklerimiz çok şık; lakin bir örnek kişi koronavirüs tanısı almış, hastanede yatmasını gerektirecek bir durumu yok, 'evde 14 gün izole kalacaksın' diyorsunuz, bunu duyan 'geçmiş olsun' ziyaretine geliyor. Bu türlü çok yeni vakalar çıkıyor, acıyı paylaşmak lazım; fakat bu paylaşım sırasında dikkatli olmak lazım. Bizim bu devirde bunlara dikkat etmemiz lazım. Bizim gelenek, görenek ve alışkanlıklarımızla bağlantılı vakalarımız bir ölçü fazla; bu iyi mi? Aslında beğenilmeyen. Bir de iyi noktası var; biz buralarda tedbir alırsak süratle rakamlar aşağı inebilir. Araya, maskeye, el hijyenine çok dikkat etmek lazım.”
'HAYALET TAŞIYICILAR ARAMIZDA'
Prof. Dr. Kara, koronavirüs semptomlarını göstermeyen hayalet taşıyıcıların tehlikesine de değinerek, şunları kaydetti:
“Dünyada çok farklı olgular, haberler var. Bilim dünyası bu mevzuda hala net bedele ulaşamadı. Biz salgının ahir dönüp bakacağız, kimselere soracağız, 'hastalık geçirdin mi' diye. 'Evet' yahut 'hayır' diyecek. Biz onun kan kıymetlerine bakacağız, vücut sisteminin yanıt verip vermediğine bakacağız. Karşılık veren yüz insanda hastalık geçirdiğini söyleyen 40 kişi ise diyeceğiz ki '60 kişi bu marazı hayalet olarak yahut bulguları çok hafif geçiriyor'. Bu bilgiyi kesin almamız için bu salgının biraz daha ilerleyip, sonlanmaya yakın olması gerekiyor. Bugünkü olgularla baktığımızda 'yüzde 10' diyen var, 'yüzde 30' diyen var, yüzde 60'a kadar çıkaran var. Umum kıymetlendirme güya bu bedel yüzde 20 ile 30 arasında. Tüm vakaların güya yüzde 30'u semptomu olmadan bu virüsü alıyorlar, virüsü taşıyorlar ve atıyorlar. Ancak kendi vücutlarından virüs temizlenirken sağa-sola bulaştırıyorlar mı; bizim için eza o. O nedenle bu şahıslardan korkuyoruz. Rakam ne olursa olsun tahminen bu rakam yüzde 30. Biz her gün 1000 vaka görüyorsak en az 420 civarında da bizim hayalet taşıyıcımız olması lazım sokakta. Bu türlü bir durumda dışarıda karşındaki kişi hayaletlerden biri olabilir. O devir önümüzdeki kim olursa olsun aralığa dikkat edelim, o kişinin bu formda virüsü taşıyacağını düşünerek maske takalım. Lütfen hepimiz ara, maske ve el hijyeninde dikkatli olalım.”
Karar