Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Merkezi’nin (BİSAM) tarafından hazırlanan ‘açlık ve yoksulluk sınırı’ ocak ayı sonuçları açıklandı. Yapılan araştırmalara nazaran, dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için aylık yapması gereken harcama fiyatı (açlık sınırı) 2 bin 584 TL olarak hesaplandı.
Bunun yanında eğitim, sıhhat, barınma, cümbüş, ısınma, ulaşım üzere sarfiyatlar ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama fiyatı (yoksulluk sınırı) da 8 bin 939 liraya ulaştı.
Bu sayılar Aralık 2020’de sırasıyla 2 bin 478 lira ve 8 bin 570 liraydı. Ocak 2020’de ise 2 bin 250 TL ve 7 bin 782 TL idi. Ocak 2021 kapsamında, yetişkin bir erkeğin sağlıklı beslenmesi için tüketmesi gereken besinlerin aylık karşılığı 693 TL oldu.
Bu sayı yetişkin bir bayan için 669 TL, 15-18 yaş bir genç için 735 TL, 4-6 yaş ortası bir çocuk için 486 TL olarak hesaplandı.
Buna nazaran dört kişilik bir ailenin günlük zarurî besin harcaması 86.14 lira, yalnızca süt ve süt eserleri için yapması gereken günlük harcama 30 liraya ulaştı.
BİSAM, en yüksek açlık hududunu 2 bin 808 lirayla İzmir için hesapladı. En düşük sayı ise 2 bin 384 lirayla Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye’de.
SAĞLIKLI BESLENME İÇİN EN KIYMETLİ HARCAMA KALEMİ SÜT VE SÜT ESERLERİ
Daha dar bir gruplandırmaya nazaran harcamalarda süt ve süt eserlerinin hissesi yüzde 34.5 ile en yüksek hisseye sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil kümesinin hissesi yüzde 27.7 ile ikinci sıradadır. Zerzevat ve meyvenin harcamalar içindeki hissesi yüzde 15.9’dur. Ekmek, makarna vb. için ise hisse yüzde 9.6’dır. Başka besin hacamalarının toplam içindeki hissesi ise yüzde 12.3’tür.
18 YILDA AÇLIK HUDUDU 6.5 KAT ARTTI
2003 yılının ocak ayında 4 kişilik bir aile, günlük en az 13.2 TL’ye sağlıklı beslenebilirken, bugün lakin 86.14 TL’ye sağlıklı beslenebilmektedir. Buna nazaran 18 yıllık vakit zarfında açlık sonu 6.5 kat arttı. Birebir periyotta enflasyondaki artış ise 5.42 kat oldu. Açlık sonundaki artış genel enflasyonda yaşanan artıştan daha fazla oldu. Üstte da söz ettiğimiz üzere dört kişilik bir ailenin sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için, günlük en az 86.14 TL, aylık 2 bin 584 TL’lik harcama yapması gerekiyor.
AİLE BİREYİNE NAZARAN HARCAMA İHTİYACI
Daha dar bir gruplandırmaya nazaran harcamalarda süt ve süt eserlerinin hissesi yüzde 34.5 ile en yüksek hisseye sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil kümesinin hissesi yüzde 27.7 ile ikinci sıradadır. Zerzevat ve meyvenin harcamalar içindeki hissesi yüzde 15.9’dur. Ekmek, makarna vb. için ise hisse yüzde 9.6’dır. Öbür besin hacamalarının toplam içindeki hissesi ise yüzde 12.3’tür.
Her bir aile ferdinin sağlıklı beslenmesi için gerekinim duyduğu besin kümesi ve alması gereken kalori ölçüsü farklılık göstermektedir. Örneğin tüketilmesi gereken ekmek ölçüsü bayan ve erkek açısından manalı seviyede farklıdır. Süt ve süt eserleri tüketiminde 15-18 yaş ortasındaki bir gencin harcama ihtiyacı, yetişkin erkek ve bayandan fazlayken, yumurta 4-6 yaş kümesi için daha kıymetlidir. Günlük 86.14 TL’lik harcama içinde en maliyetli tüketim 8.29 TL ile 15-18 yaş ortası bir gencin tüketmesi gereken süt ve süt eserleri ölçüsüdür. 4-6 yaş ortası bir çocuğun tüketmesi gereken yumurta ölçüsü yetişkinlerden fazladır.
İSTANBUL’DA AÇLIK HUDUDU 2 BİN 757 TL
Araştırma kapsamında üç büyük ile ilişkin Ocak 2021 devri açlık ve yoksulluk hududu bilgileri de hesaplanmıştır. Buna nazaran İzmir’de açlık hududu 2 bin 808 lira olarak belirlenmiştir. İzmir’i, İstanbul 2 bin 757 liralık açlık sonu ile takip etmektedir. Ankara’da ise açlık sonu 2 bin 549 lira olarak tespit edilmiştir.
Araştırma kapsamında değerli sanayi merkezlerindeki açlık hudutları da belirlenmiştir. Buna nazaran Bursa, Eskişehir ve Bilecik bölgesinde açlık hududu 2 bin 584, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova bölgesinde açlık hududu 2 bin 260, Zonguldak, Bartın ve Karabük bölgesinde açlık hududu 2 bin 598, Adana ve Mersin bölgesinde açlık hududu 2 bin 476 lira olarak belirlenmiştir. Ayrıyeten açlık hududu Gaziantep, Kilis, Adıyaman bölgesinde 2 bin 388, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye bölgesinde 2 bin 384, Şanlıurfa ve Diyarbakır bölgesinde 2 bin 416, Trabzon, Ordu, Rize, Artvin, Gümüşhane, Giresun bölgesinde 2 bin 590 liradır.
Karar