Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, yerli arabanın bataryasında kullanılacak lityumun üretimine 7 Aralık’ta başlayacaklarını açıkladı.
Bakan Dönmez, pazartesi günü Eskişehir Kırka Eti Maden tesislerinde lityum karbonat üretimine başlanacağını belirterek, “Başlangıçta yıllık 10 bin ton olacak pilot üretimimiz kısa müddet içinde yıllık 600 bin tona çıkacak. Bu üretim yerli elektrikli arabanın pil üretiminde değerli bir girdi olarak kullanılacak” dedi.
“90 ÇEŞİT MADENİN 77’Sİ TÜRKİYE’DE BULUNUYOR”
Dönmez, 4 Aralık Dünya Madenciler Günü kapsamında düzenlenen Maden Sanayi Patronları Sendikası (MASİS) Madencilik ve Ulusal İktisat Doruğu’na videokonferans prosedürüyle katıldı. Burada yaptığı konuşmada, bugün dünyadaki 90 çeşit madenin 77’sinin Türkiye’de bulunduğunu söyleyen Dönmez, siyasetlerinin özünü oluşturan temel mantalitenin yerlileştirme ve yerli üretim anlayışı olduğunu tabir etti.
Dönmez, madencilik ve ekonomik gelişmişlik ortasında sıkı bir bağ olduğuna işaret ederek, “Gelişmiş ülkelerin var olan ekonomik düzeylerine ulaşmalarında, doğal kaynakları aktif bir halde kullanmaları büyük rol oynuyor. Bu niyetle madencilik bölümümüzü desteklemeye her koşulda devam edeceğiz. Kömür dalından örnek verecek olursak 2016 yılından bugüne kadar toplam 250 milyon lirayı aşan takviye ödemesi yaptık. Ayrıyeten, 2020 yılında bugüne kadar yerli kömürde üretim ve istihdamı korumak maksadıyla verilen takviye yaklaşık 120 milyon lirayı buldu” dedi.
Madencilik bölümünün Gayri Safi Yurtiçi Hasıla içindeki hissesinin yüzde 1,1 olduğunu lisana getiren Dönmez, şöyle devam etti:
“SEKTÖRDE 140 BİN CİVARINDA İSTİHDAM SAĞLIYORUZ”
“Madencilikte 4-5 milyar dolarlık ihracatımız var ancak buna karşılık altın hariç 2 katına varan ithalatımız da kelam konusu. Bölümde yaklaşık 130-140 bin civarında direkt istihdam sağlıyoruz. Dolaylı olarak baktığınızda bu sayıyı en az 5-6 ile çarpmak gerek. O denli ki birtakım şirketlerimizde 3 kuşaktır madenlerde çalışan vatandaşlarımız kelam konusu. Madencilik bilhassa kimi bölgelerimizde toplumsal ve kültürel hayatla iç içe geçmiş durumda.
Madencilik bugün kentlerimizi var etse de en kıymetlisi işçilerimizin hayatında, hafızalarında, anılarında büyük bir yere sahip. Kendi hayatlarını ve evlatlarının hayatlarını buradan kazandıklarıyla inşa ettiler. Böylesine kutsal bir emeğin karşılığını, böylesine büyük bir ekonomik girdiyi, hayatın her alanına nüfuz eden bu türlü bir faaliyet alanını temelsiz, bilimsel gerçeklerden büsbütün uzak, aşikâr bir kümenin ideolojik dayatma ve saplantılarına heba edemeyiz. Her vakit yatırımcımızın ardında, her vakit madenci kardeşlerimizin yanında olacağız”
“TÜRKİYE’NİN MADENCİLİKTE REKABET GÜCÜ YÜKSEK”
Dönmez, Türkiye’nin madencilikte dünyada rekabet gücünün yüksek olduğu değerli madenleri bulunduğunu, bunların başında borun geldiğini ve bunu trona, feldspat, sodyum sülfat, krom, kurşun, çinko, zeolit, linyit, mermer, manyezit üzere başka değerli madenlerin takip ettiğini söyledi.
Sezyum, skandiyum, tellur, osmiyum, paladyum, rodyum, rutenyum ve tantalyum üzere ileri teknoloji elementlerinden büyük bir kısmı için de Türkiye’de uygun jeolojik ortam bulunduğunu vurgulayan Dönmez, şunları kaydetti:
“BAZI MADENLERİ BEDELE DÖNÜŞTÜREMEDİK”
“Ancak az toprak elementi dediğimiz lityum, berilyum, galyum, niyobyum, toryum, zirkonyum, rubidyum ve vanadyum üzere madenlerimizi bugüne kadar teknolojik yetersizlik nedeniyle kıymete dönüştüremedik. Bu alandaki gidişatı bilakis çevirmek için Eti Maden Eskişehir Sivrihisar’da ender toprak elementleri (NTE) pilot tesis kurma çalışmalarına başladık. Bu elementlerin işlenmesiyle ilgili birtakım ülkelerle görüşmelerimiz devam ediyor.
Lityum karbonat üretimiyle ilgili de iki ay evvel şahsen Eskişehir Kırka Eti Maden tesislerine giderek pilot üretime dönük çalışmaları yerinde incelemiştik. İnşallah bu tesis Aralık ayında üretime başlayacak. Pazartesi günü Eskişehir Kırka Eti Maden tesislerinde lityum karbonat üretimine başlıyoruz. Başlangıçta yıllık 10 bin ton olacak pilot üretimimiz kısa müddet içinde yıllık 600 bin tona çıkacak. Bu üretim yerli elektrikli arabanın pil imalinde değerli bir girdi olarak kullanılacak”
BATARYADA ÇİN’LE İŞTİRAK
Öte yandan geçtiğimiz haftalarda dizaynını İtalyan Pininfarina’nın yaptığı Türkiye’nin arabasında motor üretimi için Alman Bosch ile el sıkışılmasının akabinde bataryada da Çin merkezli Farasis ile anlaşıldığı açıklanmıştı.
Karar