Stratejik Fikir Enstitüsü’nde “Uluslararası Yollar ve Dünya Tertibine Etkileri” başlıklı panel düzenlendi. Oturum başkanlığını SDE Milletlerarası Bağlar Uzmanı Dr. Gökberk Durmaz’ın yaptığı panele SDE Lideri Tümgeneral (E) Doç. Dr. Güray Alpar, UAB Ulaştırma Uzmanı Sinan Kuşçu ve AB Uzmanı Bülent Süloğlu konuşmacı olarak katıldı. Programda, Türkiye başta olmak üzere jeopolitik ehemmiyeti yüksek olan kıymetli geçiş güzergahları ve limanların dünya ticaretindeki kıymeti ve tesiri tartışıldı.
“ETKİLEŞİM SONRASI MEDENİYETLER ŞEKİLLENDİ”
SDE Lideri Doç. Dr. Güray Alpar, “Sınır Aşan Yollar ve Stratejik Önemi” başlıklı sunumunda, tarih boyunca ehemmiyet arz eden geçiş güzergâhlarını ve bu güzergahların yaşadığı dönüşümden bahsederek, bugün gelinen nokta itibariyle dünyadaki ana ulaşım yollarının ehemmiyetini koruduğunu belirtti. Alpar, dönüşümün ulaşım vasıtalarında yaşandığını söyleyerek, “İnsanlar muhtaçlık fazla üretimin çabucak sonrasında çeşitli sistemlerle ticaret yapıyor. Bu sayede farklı kültürler birbirleriyle bağlantıya geçiyor ve kendi kavimlerinden öteki insanların da var olduğunu keşfediyor” dedi. Alpar, bu etkileşim üzerine medeniyetlerin şekillendiğini ve bugünkü noktaya gelindiğini vurguladı.
İPEK YOLU’NUN YAŞADIĞI DÖNÜŞÜM
Oturumun devamında kelam alan, UAB Ulaştırma Uzmanı Sinan Kuşçu ise “ Avrupa ve Asya’da Tarihten Günümüze Ulaştırma ve Ticaret Koridorları” başlığı çerçevesinde gerçekleştirdiği sunumunda, İpek Yolu’nun yaşadığı dönüşüme ve daha sonra coğrafik keşifler ile şekillenen bir sürecin değerine vurgu yaparak, “AB Ulaştırma Siyaseti ve TRACECA” çerçevesinde AB’nin stratejik güzergahlarını ve ulaşım yollarının kazanımlarını kıymetlendirdi.
“KUŞAK YOL SÜRDÜRÜLEBİLİR GELİŞMEYİ AMAÇLIYOR”
Gerçekleştirdiği sunumda, Çin’in “Bir Nesil Bir Yol” projesini de pahalandıran UAB Ulaştırma Uzmanı Sinan Kuşçu, “Demiryolu koridorlarının geliştirilmesi çalışmaları, Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Lideri Xi Jinping’in 2013 yılında açıkladığı Yeni İpek Yolu (OBOR) teşebbüsü ile ivme kazanmıştır. 2017 yılında Nesil ve Yol (BRI) olarak tekrar isimlendirilen ‘İpek Yolu İktisat Kuşağı’ ve ’21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu’ girişimi) hem karadan hem de denizden Doğu Asya, Orta Asya, Batı Asya, Afrika ve Avrupa’nın birbirine bağlanmasını; ‘Kuşak-Yol’ üzerindeki ülkeler ortasında iştirakler kurmayı ve bu ülkelerde istikrarlı ve sürdürülebilir gelişme sağlamayı amaçlamaktadır” dedi.
Ulaştırma yollarını Türkiye özelinde de ele alan Kuşçu, Türkiye’nin ulaşım güzergahlarındaki aktifliğin artırılması için, geliştirilebilecek stratejileri kıymetlendirdi. Kuşçu, Türkiye’nin hali hazırda devam eden projelerin tamamlanmasıyla ipek yolu çizgisinin kıymeti daha da artacağını, Avrupa, Orta Doğu, Orta Asya ve Çin ile ilişkinin sağlanacağını belirtti.
“LOJİSTİK MERKEZLER MAKUL BİR BÖLGEYİ TANIMLIYOR”
Oturumun son kısmında kelam alan, AB Uzmanı Bülent Süloğlu ise “Asya ve Avrupa’da Lojistik Merkezler ve Altyapısı” başlığı ile sunumunu gerçekleştirdi.
Lojistik merkezlerin, hem ulusal hem de memleketler arası seviyedeki nakliye, lojistik ve eşya dağıtımı ile ilgili tüm faaliyetlerin türlü işleticiler tarafından bir ortada yürütüldüğü belli bir bölgeyi tanımladığını belirten Süloğlu, birinci olarak liman ilişkisi olan yerlerde yalnızca nakliyat ve dağıtım hedefli kurulan lojistik merkezler, vakitle farklı taşıma modları yahut kombine nakliyecilik imkânlarının gelişmesiyle, gümrükleme, depolama, elleçleme, paketleme, etiketleme, bankacılık, hatta üretim üzere farklı hizmetlerin bir ortada verildiği yerler haline geldiğini belirtti. Daha sonra Türkiye’nin lojistik merkezlerinin tahlilini yapan Süloğlu geliştirilebilecek stratejilerden bahsetti.
MALİYETİ 8.2 TRİLYON DOLAR
Sunumunun devamında ise “Hazar Geçişli Doğu-Batı Orta Koridoru ve Jenerasyon -Yol Projesini” kıymetlendiren Süloğlu, tarihî sınırlarıyla nesil yol projesini ve bu projenin günümüzdeki ehemmiyetine değindi.
Projenin uygulanabilirliğine ve maliyetine de değinen Süloğlu, Nesil Yol Projesi kapsamında yalnızca Güney-Doğu Asya’da ilişkiyi geliştirecek projelerin toplam maliyeti yaklaşık 8.2 trilyon dolar olduğunu söz etti. Bu derece maliyetli bir projenin finans etmenin zorluklarına değinen Süloğlu projenin finansör kuruluşlarının, Asya Altyapı Yatırım Bankası, İpek Yolu Fonu, ICCB, EBRD, BRICS Kalkınma Bankası, Şangay İşbirliği Örgütü Bankası olduğunu aktardı. Nesil Yol projesinin, Türkiye özelindeki güzergahlarına da değinene Süloğlu bu kapsamda Çin ile Türkiye ortasında imzalanan mutabakatlara da atıfta bulundu.
Karar
