Ticaret Bakanlığı’nın yeni hal düzenlemesiyle üreticiye bedelsiz hal alanı, marketlere üreticiden doğrudan alım zorunluluğu ve stokçulara 1 milyon TL’ye kadar ceza geliyor. Marketler doğrudan üreticiden alım yapmazsa 50 milyon TL ceza ile karşılaşacak.
Ticaret Bakanlığı, sebze ve meyve fiyatlarındaki dalgalanmalara karşı harekete geçiyor. Hazırlanan yeni yasa taslağıyla birlikte, toptancı halleri ve perakende satış zincirleri baştan sona yeniden düzenlenecek. Amaç; aracılık maliyetlerini azaltmak, fiyat istikrarını sağlamak ve üreticinin daha fazla kazanmasını desteklemek.
Kooperatiflere yüzde 75 indirim
Taslağa göre, üretici örgütlerine hal kurmaları için bedelsiz yer tahsisi yapılacak. Bu girişimin üretici kooperatiflerini ve birliklerini güçlendirmesi hedefleniyor. Ayrıca bu örgütlere tahsis edilecek toptancı hallerinde yüzde 75 kira indirimi uygulanacak ve bu işletmeler gelir vergisinden muaf olacak. Böylece küçük üreticilerin daha geniş pazarlara doğrudan ulaşmasının önü açılacak.
Para cezaları artıyor
Yeni düzenleme, hal içinde faaliyet gösterenler için caydırıcı cezalar da öngörüyor:
*Fiyatları suni olarak artıran ya da stokçuluk yapanlara 1 milyon TL idari para cezası uygulanacak.
*Satılamadığı için çöpe dökülen veya bozulmuş ürünleri imha edenlere ise 200 bin TL ceza kesilecek.
Sebze ve meyve satışında üreticiye daha fazla alan açmak için marketler artık ürünlerinin en az yüzde 20’sini doğrudan üreticiden temin etmek zorunda olacak. Bu zorunluluğa uymayan zincir marketlere 50 milyon TL’ye kadar para cezası kesilebilecek.
Hal kurma yetkisi bakanlığa geçiyor
Taslak düzenlemeye göre, yeni toptancı hallerinin kurulmasına ilişkin izin süreci artık belediyelerin değil, Ticaret Bakanlığı’nın yetkisine geçecek. Böylece, altyapı ve lojistik açısından yetersiz kalan, plansız şekilde açılmış hallerin önüne geçilerek, modern standartlara sahip ticaret merkezlerinin kurulması sağlanacak.
Teminatlar artıyor
Taslağın dikkat çeken bir diğer maddesi de teminat sistemine dair. Mal bedellerinin üreticiye ödenmemesi ya da ürünlerin bozulması gibi durumlarda zararların karşılanması için kullanılan teminatların kapsamı genişletilecek. Artık hal dışında faaliyet gösteren tüccarlar da teminat sistemine dahil olacak. Ayrıca üretici dışındaki alacaklıların da bu teminatlardan kesintiyle haklarını tahsil etmeleri mümkün olacak.
