Ankara'da Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Tutku Taşkınoğlu, koronavirüs hadise sayılarında artış yaşandığına dikkat çekerek, bir halde herkesin Kovid-19 enfeksiyonunu geçireceğini ileri sürdü.
Dr. Tutku Taşkınoğlu, bu doğrultuda enfeksiyonun ileri devirde neler yapabileceği konusunda çalışmaların yapılması gerektiğini kaydetti. Dr. Taşkınoğlu, yurt dışında kimi yayınların yer aldığını, yayınlarda 'Long Kovid' denilen uzun soluklu, uzun süren 'Kronik Kovid' manasında tabirlerin kullanılmaya başlandığını söz ederek, şöyle devam etti:
“'İnsanlar enfeksiyonu geçirdi, 14 günde iyileşiyor meskenlerine gönderelim' değil; '14 gün uzayabilir, uzayıp uzamadığını denetim edelim ve ilerideki yaşayacağı külfetleri bir ortaya toplayalım' biçiminde çalışmalar başladı. Bir küme hastanın 3 haftandan daha uzun, hatta bir kümesinin da 12 haftadan daha uzun semptomlarının sürdüğü ve bu semptomların takip edilmesi gerektiği söyleniyor. Birtakım komplikasyonların 12 hafta içerisinde ortaya çıkabileceği biçimde yayınlar var. 'Enfeksiyonu geçirdim, artık bitti, ben Kovid hastası değilim' diyemeyebiliriz. 10 bireyden 1'inin enfeksiyonun devamında uzun soluklu semptomları geçirme ihtimali olduğundan bahsediliyor. Bunun için denetim programlarının yapılması gerektiği söyleniyor.”
'TETKİKLERLE DAIMA TERTIPLI DENETIMLERI YAPILMALI'
Dr. Taşkınoğlu, denetim programları içerisinde akciğer grafisinin 12 haftada bir çekilmesi gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Kan tablosunun sık sık denetim edilmesi, hastanın nörolojik ya da kardiyak bir sorunu olduğunda bu sorunun üzerine gidilmesi gerekiyor. Tetkiklerle daima sistemli denetimlerinin yapılması gerekecek üzere gözüküyor. Yani 'Kovid-19 şuan bizi hasta edecek, hastalık bitecek ve enfeksiyondan sonra rahatlayacağız' diyemiyoruz. Enfeksiyondan sonra en azından 6 ay-1 yıl içinde çıkabilecek komplikasyonlar konusunda da göz açık olmak gerekiyor. Ortaya çıkabilecek komplikasyonlar ise, teneffüs yolu işlevleri ile ilgili bozukluklar olabilir. En çok akciğere yerleştiği için akciğer bozukluklarının olmasını bekliyoruz. Bunun yanında kardiyak sorunlar de olabilir. Kalbi ve kalp zarını tutan enfeksiyonlara, nörolojik semptomlara sebep olabilir. Birtakım akut hastalarda da nörolojik semptomlar da görmeye başladık. İleriki periyotta de nörolojik semptomaların ortaya çıkabileceğine dair yayınlar olmaya başladı. Kovid-19 enfeksiyonunun tesirlerini 3 aya kadar devamında ve sonrasında görebiliriz.”
'SADECE YÜZDE 60'I ESKİ SAĞLIKLI HAYATLARINA DÖNEBİLİYORLAR'
'Long Kovid' enfeksiyon belirtilerinde de yorgunluk ve nefes darlığının en çok görüldüğünü vurgulayan Dr. Taşkınoğlu, “Neredeyse yüzde 60'ı bu biçimde gözüküyor. Hasta olanların yalnızca yüzde 60'ı eski sağlıklı hayatlarına dönebiliyorlar. Geri kalan yüzde 40'ının kesinlikle takip edilmesi gerekiyor. Bunlar 65 yaş ve üstü ise, kronik hastalığı varsa, bu bireylerin daha sıkı takip edilmesi gerekiyor. 'Kovid'in yan tesiri mi Kovid’in devamı mı, yoksa hakikaten önemli bir hastalık mı?' onun ayrımını da yapmak çok değerli. Ayrımı yapabilmek için de önerilen testlerin sık aralıklarla çalışılması gerekiyor” diye konuştu.
Karar