Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, yaz aylarında maske kullanımında dikkat edilmesi gerekenleri anlattı. Ceyhan, kullanılan koyu renkli maskelerin giysilerde olduğu üzere güneş ışınlarını daha çok tutarak, terlemeye yol açabileceğini söyledi.
‘MASKEDEKİ GÖZENEKLER BÜYÜKSE KORUYUCULUĞU DÜŞÜK DEMEKTİR’
Prof. Dr. Ceyhan, koronavirüse karşı koruyuculuk göz önüne alındığında maskenin renginin kıymetli olmadığına vurgu yaparak, “Maskedeki dokunun gözenekleri büyükse o vakit bulaştırıcılığı daha fazla yani koruyuculuğu düşük. Şayet gözenekleri küçükse daha iyi korur. Beyaz renkte klasik cerrahi maskelerin daha uygun olduğunu bilmemiz lazım. Gerek kağıt gerek kumaş maskeler ıslandığı vakit özelliğini kaybeder. Çok sıcaklarda terlediğinizde maskenin özelliğini de yitirdiğini düşünmeniz lazım” diye konuştu.
‘EĞER ŞİŞMİYORSA MASKE İŞE YARAMIYORDUR’
Bambudan yapılan maskelerin daha az terletebileceğini belirten Prof. Dr. Ceyhan, “Bambu rahat nefes alıp vermek için değil bambu daha az terletir, yalnızca o denli bir avantaj olabilir. Rahat nefes alıp vermek dokunun içindeki deliklerin yani gözeneklerin büyüklüğü ile ilgili. Maskeyi taktınız, çok rahat nefes alıp veriyorsanız maskenin çok fonksiyonu yoktur; siz bütün gücünüzle üflediğinizde maskenin şişmesi lazım. Şayet şişmiyorsa maske işe yaramıyordur. Lakin rahatlık, terlememek açısından tabi ki bambu ve pamuk maskeler daha rahat kullanılıyor” dedi.
‘ISLANAN MASKE ÖZELLİĞİNİ KAYBEDER’
Prof. Dr. Ceyhan, çok sıcaklara karşı maskeyi buzdolabı yahut derin dondurucuda koruma ederek, kullanmayı katiyen önermediğini belirterek, şunları söyledi:
“Buzdolabına koyduğunuzda ne kadar mühlet sizi serin tutabilir, en fazla 1-1,5 dakika meblağ sonra tekrar olağan sıcaklığa döner. Ben bunun çok geçerli bir yol olduğunu düşünmüyorum açıkçası. Buzdolabının içi nemli bir ortam, nemli ortama maskeyi bırakmak riske atmak olur. 1-2 dakikalık serinlik için maskenin özelliğini riske atmak çok kabul edilebilir üzere değil. Islatıp takmak esasen yanlış, ıslandığında maskenin özelliği kesinlikle azalıyor. Hatta kumaş maskeler için ‘Islandı, o maske hiçbir işe yaramaz’ diyorum. Onu uygun bir yere koyun, konuta gidince yıkayıp kurutun, kuruduktan sonra kullanın. Islanan hem kağıt hem de kumaş maske özelliğini kaybeder.”
‘KORONAVİRÜSÜN TESIRI AZALMADI’
Virüsün tesirinin azaldığı tarafında yanlış algı olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Ceyhan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Biz Türkiye’de bu türlü görmüyoruz. Hayli yüksek oranda ağır hastamız var. Bu mevt oranlarının azalmasının tek nedeni var; artık herkes daha hazırlıklı. O yüzden daha çok test yapıyorlar. Siz 1000 kişi tarar, 300 hasta bulursanız ve bunun 10’u ölüyorsa siz çok fazla taradığınızda örneğin; 10 bin kişi test yapıp, bunun içinde 500 tane hadise bulduğunuzda bunun tahminen 50’si, 30’u ölüyor lakin hissede büyüdüğü için oran düşük çıkıyor. Yoksa şu anda dünyada koronavirüsten mevt sayıları açısından bir azalma yok, dünyanın genelinde bu türlü. ‘Daha hafif seyrediyor, korkulacak bir şey yok’ fikri maalesef insanların önlemleri gevşetmesine neden oluyor. Koronavirüs hala son derece tehlikeli, öldürücü ve yayılma suratı epeyce yüksek. Bulaştırıcılık kat sayısı 2 ile 3 ortasında. Hala her koronavirüs enfeksiyonu geçiren kişi ortalama 2-3 bireye bulaştırıyor. Yani bir hadise gereğince tedbir alınmadığı takdirde 3 hafta sonra karşınıza 70-80 olay olarak çıkabiliyor.”
Karar