Yılın birinci 3 aylık bütçe bilgileri açıklandı.
Birinci 3 aylık ortalama fiyat artışı %15,6. Bu enflasyona karşılık bütçe gelirleri %34,6 artışla 344,1 milyar liraya yükseldi (Önceki gelir 255,7 milyar lira)
Bütçede vergi gelirlerindeki artış ise %44,9 ila 255,1 milyar lira oldu. Böylelikle vergi gelirlerinin bütçe hissesi yüzde 68,9’dan yüzde 74,1’e çıkmış oldu.
Kısaca vergi yükü daha da artmış oldu.
Bütçe gelirlerindeki bu yüksek artışa karşılık bütçe masrafları yalnızca yüzde 12,6 artış gösterdi. Hatta faiz masraflarındaki yüzde 27,9 artış düşüldüğünde, faiz dışı masraflar yalnızca yüzde 10,3 artış göstermiş oldu.
Faiz dışı masraflarda enflasyonun bile altında kalınmış olması epey dikkat cazibeli.
Bu sonuçlara nazaran bütçe istikrarı -29,6 milyar lira açıktan 22,8 milyar lira fazlaya dönüştü (52 milyar 361 milyon liralık iyileşme). Hatta faiz dışı fazla 8,7 milyar liradan 71,7 milyar liraya yükselmiş oldu (63 milyar 041 milyon liralık artış).
Burada şu notu düşelim: Türkiye korona salgınında Millete para ödemiyor. IMF dahil yapılan tahlillerde Türkiye vatandaşlarına en az para veren sondan ikinci ülke.
Halbuki milletten mecnun üzere para toplanmış. Lakin bu para millete geri verilmemiş.
Geçen yıl da pandemi şimdi yokken bütçede 956,6 milyar gelir hedeflenmiş lakin bu gayenin 73 milyar lira daha fazla gelir toplanmıştı (1 trilyon 029,5 milyar TL)
Milletten para toplamakta çok marifet gösterirken millete takviye vermekte maalesef tam aksisi cimri bir idare anlayışı sergiliyoruz.
GELİR TARAFI
Gelir tarafında nasıl bir artış yaşanmış?
Gelir ve yarar üzerinden alınan vergiler %37,0 artışla 88,3 milyar liraya ulaştı. Burada bilhassa kurumlar vergisinin %47,7 artışla 40,0 milyar liraya ulaşması değerli.
Dahilde alınan vergilerdeki artış ise %48,7 artışla 82,2 milyar liraya çıkıyor. Bir öteki değerli kalem ise ‘Uluslararası Ticaretten’ alınan vergilerdeki %66,8’lik artışla ulaşılan 58,9 milyar liralık vergi geliri olmuştur.
Ve son nokta: Faizler, hisseler ve cezalardan elde edilen gelirlerde de yüzde 52,0 artış görülmüştür. Böylelikle evvelki yılın birinci üç ayında 20,8 milyar lira olan gelir, bu yıl 31,7 milyar liraya yükselmiştir.
SARFİYATLAR NASIL KISILDI
Faiz hariç birinci 3 aylık sarfiyatlar yalnızca yüzde 10,3 artışla 272,4 milyar liraya çıktı (Önceki 247.1 milyar lira)
Bu masraf tasarrufu nasıl sağlandı?
Yeni kamu işçi artışına karşın kamu işçi sarfiyatı yalnızca enflasyon kadar arttı (%15,7). Zira kamu işçi artırımı enflasyonun altında tutuldu.
Artık dikkat çeken başka masraf kısıtlamalarına bakalım:
-Mal ve Hizmet alımı yüzde -7,8 azalışla 16,9 milyar liraya geriledi. Burada bilhassa savunma-güvenlik masraflarında yüzde -13,7 azalış ve sıhhat sarfiyatlarında de yüzde -16,3 gerileme dikkat çekiyor.
-Çok dikkat çeken bir öbür masraf kısıtlaması ise tarım kesiminde yaşanmış.
‘Ziraî Destekleme Ödemeleri’ evvelki yıl 10,9 milyar liradan bu yıl yüzde -47,5 gerileme ile 5,7 milyar liraya düşüyor. Tarım ve hayvancılıkta nerede ise tüm ödemeler yarı yarıya gerilemiş durumda.
-Sermaye sarfiyatları, yani yatırım kaleminde de yüzde -37,9 gerileme yaşanıyor. Yatırımlara geçen yılın birinci 3 ayında 16,1 milyar harcanırken, bu yıl bu meblağ 10,0 milyar liraya düşüyor.
Ve böylelikle toplamda bütçe faiz hariç masraflarını yüzde 15,6 enflasyona karşın yüzde 10,3 üzere düşük bir oranda artırmış oldu.
Gelirlerin yüzde 34,6 arttığı lakin faiz hariç sarfiyatların de yüzde 10,3 artışta kaldığı bütçe böylelikle yılın birinci 3 ayında faiz hariç fazlasını 8,7 milyar liradan 71,7 milyar liraya yükseltmiş oldu.
***
SONUÇ: Dükkanı kapatılan, işine gidemeyen, kirasını ödeyemeyen, ailesine bakamayan ve devletine milyarlarca ödemede bulunan bu milletin dayanağa gereksinimi var. Bu periyotta bütçe fazlası vermek yerine millete dayanak vermek gerekmez miydi?
Karar