Akli istikrarı yanında olan Müslümanlar, şayet yapabiliyorsa kendi kurbanını kendisi kessin. Kurban keserken okunacak dualar da münferit bir değerlidir. Zira, Müslüman birinin kurbanı kesmesi gerekir. Kubanın nasıl hak edileceğine dair hususlar da açıkça belirtilmiştir.
KURBAN NASIL KESİLİR?
Kurban kesmek için evvel bıçaklarınızı hazırlayın. Günler öncesinden bileyin. Bıçağı hayvana göstermeyin. Kurbanınınızın ayakları ve yüzü kıbleye bakacak biçimde hayvanınızı sol tarafına gerçek yatırın. Hayvanın sağ art ayağı hür olacak halde vesair ayaklarını bağlayın. Akabinde tekbir ve tehlil getirin.
Sonra, “Bismillâhi Allâhü ekber” denilerek, hayvanın boynuna bıçağı vurun. Nefes ve yemek boruları ile şahdamarı denilen iki ana damarını şıkça kesin. Kestikten sonra biraz bekleyin, hayvan kanını akıtsın ve yavaş yavaş can versin. Tamamıyla can verdiğinden emin olduktan sonra derisini yüzün.
KURBAN KESERKEN OKUNACAK DUALAR
Kurbanı, kurban sahibinin kesmesi menduptur. Kendisi kesemezse; işin ehli bir Müslüman’a kestirsin. Hayvanı incitmeden kesecek noktaya götürün. Deve hâricindekiler kıbleye karşı sol tarafları üzerine yavaşça yatırılır. Kurbanı kesecek kişi: “Allahü ekber, Allahü ekber, lâ İlâhe illallahü vellahü ekber, Allahü ekber ve Lillahilhamd. Bismillâhi Allahü ekber” der, ara vermeden büyük ve keskin bir bıçakla keser. Sadece “Bismillâhi Allahü ekber” diye kesse de olabilir. Yordamına nazaran bir kesim yapmış olmak ismine hayvanın yemek ve nefes boruları ile iki şah damarının kesilmesi gerekiyor. Kurban kesilmesinin akabinde kurban sahibi, Allah isteği için iki rekat namaz kılar, akabinde da dua ederek Allah’tan dileklerde bulunur.
KURBAN KESMENİN KARARI
Sözlükte yaklaşmak, Allah'a yakınlaşmaya vesile olan şey manalarını taşıyan kurban, diyaneti bir terim olarak, ibâdet için makul koşulları taşıyan hayvanı, kurban bayramı günlerinde yoluna makul olarak kesmeyi ve bu maksatla kesilen hayvanı betimler.
Hür, akıllı, mukim ve diyaneti ölçülere nazaran güçlü olan mümin, ilâhî rızayı kazanmak için kurbanını keser. Bu biçimde maddi durumu ehliyetsiz olup kurban kesemeyenlere bir biçimde yardım etmiş olur ve Allah’a yaklaşmış olur.
Kurban ibadeti, İslam topluluklarının şiarı sayılan ibadetlerden biri olarak yüzyıllardır vade gelen bir ibadettir. Öte yandan kurban, bir Müslüman'ın gerektiğinde bütün varlığını Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun da bir nişanesi olarak bilinir.
Kurban Hanefi mezhebine nazaran vacip, başka mezheplere nazaran ise, sünnet-i müekkededir. Diyaneti kaynaklarda Peygamber Efendimizin kurbanını sürekli kestiği tabir edilmektedir.
KURBAN NE DEVIR KESİLİR?
Kurban (udhiye), eyyâm-ı nahr yani kurban kesme günleri olarak bilinen Zilhicce ayının 10’ncu, 11’nci ve 12’nci günleri kesilir.
Kurban kesim devri, bayram namazı kılınan alanlarda namaz kılınmasının akabinde, bayram namazı kılınmayan mekanlarda de 2. fecrin doğumunun akabinde başlar; Zilhiccenin 12. günü (bayramın üçüncü günü) güneş batıncaya dek sürer. Bu geçen vakit içerisinde gece ve gündüz kurban kesilir. Gelgelelim kurbanların gündüz vakti kesilmesi daha mütenasip görülüyor.
KURBAN ETİ NASIL HISSE EDİLMELİ?
Et, yoksul ya da güçlü olması, müslüman olup olmaması fark etmeksizin dilenildiği kimseye verilebilir. Etin dağıtımı ile ilgili umumi yöntem da etin 3’te 1’ini konutta bırakmak, 3’te 1’ini komşulara 3’te 1’ini de acizlere dağıtmak biçimindedir. Bu dinimizce müstehaptır. Kurban etinin hepsini kendi konutunda kullanmak ya da hepsini acizlere vermek de caizdir. Kurban etinin dağıtılmaması kurban kesen kişinin kâfi maddi durumunun olmaması, çocuk sayısının fazla olması ya da konutun kalabalık olması hâlinde münasebetli görülmüştür.
1-3’te 1’i kurban kesmeyen yani kesemeyen muhtaçlık sahiplerine sadaka olarak verilir.
2-3’te 1'iyle konutuna gelen akraba ve dostlarına ikram yapılması için meskene ayrılır.
3-Son 3’te 1’i ise meskendeki çoluk çocuğuna yiyecek ve nafaka olarak sağlanabilir.
Eti tartarak, eşit bir biçimde paylaşmak gerek. Yağ, sakatat ve yenilen her şey kurban kesen ortaklar arasında paylaşılır. Tartmadan bölüşüp helâlleşmek caiz değildir, getiri olur. 7 insandan dördüne etle birlikte birer bacak, beşinciye etle bir arada derisi, altıncıya etle bir arada başı verilirse, tartmadan paylaşmak caizdir. Yedinciye bir şey koymak gerekmez. Yahut 7 kişi, kurbanlık ineği birine teslim edip, (Kestirmeye, kesmeye, etini istediğin üzere sarf etmeye, seni umumi vekil ettik) demeleri durumunda, umumi vekil, bölüştürmeden etin bütününü rastgele birine verebilir ya da tartmadan ortaklar arasında göz kararıyla behre edebilir.
Kurbanın etini eşit olarak tartılmasının akabinde, paylaşmak için kura çekmek iyi olur. Bir malı, ortaklar arasında bölüştürmek için, kura çekmek caiz ve sünnet olarak bilinir. Kurban eti tartılmadan paylaşılıp, biri gayrısına, defter, mendil, kalem üzere bir şey verse, paylaşma sahih olur.
Bölüştürmeden etin bir kısmını pişirip, ortakların müşterek yemeleri caiz olur. Mutfakları bir olan baba oğlun, karı kocanın ortak olarak kestikleri kurbanı, tartıp hisse etmeleri gerekir. Yahut 1. husustaki üzere, biri umumi vekil olursa, tartmaya gerek olmaz.
Karar