Dünya tarihi boyunca yapılan insanlık ayıbı soykırımlardan biri de Azerbaycan’da yaşandı. Hocalı Katliamı’nın üzerinden 33 yıl geçti. Lakin acısı bugün de Azerbaycanlıların kalbinde tazeliğini koruyor. İnsanlık tarihine kara bir leke olarak yazılan bu katliam, hiçbir vakit unutulmayacak. Lakin işgal altındaki toprakların kurtarılması, Azerbaycanlıların kalbine yıllar sonra bir nebze de olsa su serpti.
AYLAR SÜREN AKINLAR 25 ŞUBAT 1992’DE YOĞUNLAŞTI
Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla Azerbaycan’a karşı toprak tezinde bulunmaya başlayan ve taarruza geçen Ermeniler, 1991’in son günlerinde ablukaya aldıkları, bölgenin tek havaalanına sahip ve stratejik kıymet taşıyan Hocalı’yı işgal için harekete geçti. Aylar süren taarruzlarını 25 Şubat 1992’de ağırlaştıran Ermeniler, gece Sovyet Rus ordusunun o vakit Hankendi’de bulunan 366. motorize alayının da yardımıyla üç koldan saldırdı.
YÜZLERCE İNSAN ÖLDÜRÜLDÜ
Sadece işgalle yetinmeyen Ermeniler, sivilleri toplu biçimde katlederek, esirlere acımasızsa azap yaparak 20. yüzyılın en kanlı katliamlarından birini gerçekleştirdi. Daha evvel 7 bin kişinin yaşadığı Hocalı’da savunmasız durumdaki 106’sı bayan, 70’i yaşlı, 63’ü çocuk 613 Azerbaycan vatandaşı hayatını kaybetti. Katliamdan 487 kişi ağır yaralı kurtuldu, Ermeni güçleri 1275 kişiyi esir aldı, bunların 150’sinden hala haber alınamadı. Katliamda 8 aile büsbütün yok edildi, 25 çocuk her iki ebeveynini, 130 çocuk ise ebeveynlerinden birini kaybetti.
AKILALMAZ İŞKENCELER
Katledilenlerin isimli tıp muayeneleri ve şahit sözleri, Hocalı sakinlerinin baş derilerinin soyulması, kurak, burun, cinsel organlarının kesilmesi, gözlerinin çıkartılması üzere bayan, yaşlı ve çocuk ayrımı yapılmaksızın akılalmaz azaplara maruz kaldığını açıkça kanıtlıyor. Katliamın kurbanları ortasında boynu vurularak, yakılarak katledilenlerin yanı sıra karnı süngülenen gebe bayanlar da var. O devirde çekilen imajlar ve fotoğraflar, katliamın büyüklüğünü ortaya koyuyor.
HOCALI’DA YAŞANANLAR “SOYKIRIM” OLARAK KABUL EDİLDİ
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 22 Nisan 2010 tarihli kararında Hocalı’da yaşananlar, savaş kabahatleri yahut insanlık aleyhine cürümlerle eş paha hareketler olarak görüldü. Bugüne kadar 18 ülkenin parlamentosu ve ABD’nin 24 eyaletinin meclisi, Hocalı’da yaşananları kınayan ve soykırım olarak gören kararları kabul etti. Hocalı’da yaşananları dünyaya duyurmaya devam eden Azerbaycan, memleketler arası toplumdan hatalıların cezalandırılmasını istiyor.
