Yargıtay, 15 yıl 3600 prim gününü tamamlayarak yaş dışındaki emeklilik şartlarını yerine getiren emekçilerin kıdem tazminatı alması konusunda yeni bir karara giderek emsal olacak bir karara imza attı. Çalışanın öbür bir işte çalışmaya başlamasının kanuna karşı ‘hile olarak nitelendirilemez’ ibaresine yer veren Yargıtay, iş mahkemesinin kararını bozdu. Patronun personele tazminat ödemesine hükmetti.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 5 Kasım 2020 tarihli kararına bahis belgeye nazaran, bir şirkette 2008-2015 yılları ortasında yönetici olarak çalışan personel, 4 Eylül 2015 tarihinde 15 yıllık sigortalılık müddeti ve 3600 prim gününü tamamladığına dair Toplumsal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) yazı alarak patrona sunduğu halde kıdem tazminatını alamadığı için dava açtı.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine nazaran, patron, emekçinin iş akdini haksız bir halde tek taraflı iradesi ile sona erdirdiğini, kanundaki haktan yararlanmak için iş akdini feshetse de asıl maksadının öbür bir işyerinde çalışmak olduğunu, kanuna karşı hile yapmak suretiyle hak etmediği halde kıdem tazminatı talep ettiğini belirterek talebe itiraz etti.
Patron personelin talebinin ayrıyeten Türk Uygar Kanunu’nda tanımlanan hakkın berbata kullanılması niteliğinde olduğunu savundu.
İŞ MAHKEMESİ EMEKÇİNİN TALEBİNİ REDDETTİ
İş mahkemesi, personelin iş akdinin sona erdiği 4 Eylül 2015 tarihinden evvel farklı bir şirkete iş müracaatında bulunduğunu, 14 Eylül’de yeni işyerine başladığını, dava açtığı patronun işyerinde çalışmaya devam ederken yeni işyerine verilmek üzere evrak topladığını, hasebiyle yasanın tanıdığı hakkı berbata kullandığını münasebet göstererek kıdem tazminatı talebini reddetti.
‘ÇALIŞMA ÖZGÜRLÜĞÜ ANAYASAL TEMİNAT ALTINDA’
Emekçinin temyiz başvurusu üzerine belge Yargıtay’a geldi. Yargıtay kararında, 1475 Sayılı Kanunu ile personele yaş hariç öteki emeklilik kriterlerini yerine getirmesi halinde kendi isteği ile işten ayrılma imkânı tanındığı belirtildi. Öteki bir anlatımla, sigortalılık mühletini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayan emekçinin, yaş şartı sebebiyle emeklilik hakkını kazanmamış olsa da işyerinden ayrılabileceği ve kıdem tazminatına hak kazanacağı vurgulandı.
Emekçinin maddeden doğan bir hakkı bulunduğuna dikkat çekilen kararda, daha sonra öteki bir patrona ilişkin işyerinde çalışmaya başlaması, ayrılmadan evvel öbür işyeri ile görüşmesi ve hatta mukavele yapmasının kanuna karşı hile olarak değerlendirilemeyeceği kaydedildi. Yargıtay kararında şu tabirlere yer verildi:
“Dosya içeriğine nazaran, davacı personel, fesih tarihinde yaş hariç öbür emeklilik şartlarını sağlamış, bu tarih prestiji ile kıdem tazminatına hak kazanmıştır. Ayrıyeten davacının iş mukavelesini feshettikten sonra diğer bir işyerinde çalışmaya başlaması, Anayasal teminat altında olan çalışma özgürlüğü kapsamında olup, yasanın kendisine verdiği hakkı kullanan davacı çalışanın makûs niyetli davrandığından kelam edilmesi mümkün değildir. Kanunda tanınan bu hakkın gayesi, işyerinde çalışarak yıpranan ve bu ortada sigortalılık yılı ile prim ödeme müddetine ilişkin yükümlülükleri tamamlayan personelin, emeklilik için yaşı beklemesine gerek olmadan iş mukavelesini faal sonlandırabilmesine imkan tanımaktadır. Davacının kıdem tazminatı talebinin kabulü yerine reddine karar verilmesi yanlışlı olup, bozmayı gerektirmiştir.”
Karar