Enflasyon Araştırma Kümesi (ENAGrup) bugün, Nisan 2021 Periyodu ENAGrup Enflasyon Raporu ve Ekonomik Tahlil raporunu açıkladı.
“Nisan 2021 periyodunda %2.62 artan fiyatlar genel düzeyinin son periyot ekonomik gelişmelerle ile
birlikte kıymetlendirilmesi faydalı olacaktır” denilen açıklamada yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınından bu yana bilhassa fiyatların üzerindeki baskının tüm piyasalarda kendini epey fazla hissettirdiği belirtildi. TÜİK ise enflasyonun geçen aya nazaran yüzde 1,68 arttığını açıklamıştı.
Kelam konusu baskıların temel olarak gerçek fiyatlardan memleketler arası ticaretin formasyonuna, turizmden döviz rezervlerinin yapısına kadar çok taraflı tesir ortaya çıkardığı aktarıldı.
Bunları 5 başlıkta inceleyen raporda başlıklar; Emtia Piyasalarındaki Fiyat Baskısı, Milletlerarası Ticaretteki Gelişmeler, Döviz Rezervlerinde Oluşan Yapısal Bozukluklar, Turizm Bölümünde Yaşanacak Meseleler ve Merkez Bankası Para Siyaseti olarak isimlendirildi.
Raporda şu sözlere yer verildi:
“1. Emtia Piyasalarındaki Fiyat Baskısı
Emtia piyasalarında Mart 2020 ile Nisan 2021 periyodunda kayda paha bir fiyat artışı gerçekleştiğini görüyoruz. Alüminyum, petrol, buğday, kahve, mısır altın, canlı kırmızı et ve şeker üzere birçok eseri kapsayan emtia sepet fiyat endeksi bu periyotta yüzde 50’den fazla yükselmiş ve global enflasyon üzerinde baskı kurmuştur.
Grafik, fiyatlardaki ilgili gelişmeyi Mart 2020 – Nisan 2021 devri için belirtiyor.
2. Memleketler arası Ticaretteki Gelişmeler
Milletlerarası ticaret istatistiklerindeki ölçüm metodu artık genelleştirilmiş ticaret sistemi kapsamında da yapılmaktadır. Ölçüm sistemi değiştikten sonra memleketler arası ticaret hacminde görülen artışlar, Türkiye iktisadında beklenen değişimleri getirmemiştir. Ticaretin genel olarak etkilediği gerçek fiyatlarda, istihdamın yine yapılanmasında ve gibisi niteliklerde bir ilerleme görülmediği üzere, pandeminin neden olduğu istihdam kaybının yerine konmasında da olumlu bir gelişme gerçekleşmemiştir. Tüm bunlar fiyatlarda üst taraflı bir baskının nedeni olabilmektedir.
3. Döviz Rezervlerinde Oluşan Yapısal Bozukluklar
Brüt döviz rezervlerinin 85 milyar $’ın üstünde gözükmesine karşın, net rezervlerin son devirde en alt seviyelere inmesi ödemeler istikrarı sorunu olarak karşımıza gelmektedir. Bunun yanında, swap hariç döviz rezervlerin ise Türkiye iktisadında alışılmamış biçimde eksi 45-60 milyar dolar bandında olmasını, uzun devirli ithalat siyasetinde pürüzler oluşturabilecek yapısal bir bozukluk olarak görmek gerekiyor. O denli ki, bu yapısal sorun ise döviz kuru baskısı ile hem üretici hem de tüketici fiyatlarına baskı yapar niteliktedir.
4. Turizm Kesiminde Yaşanacak Problemler
Yaz aylarının başladığı bu günlerde aşılamanın da beklenen seviyede gelişmemesi, Türk turizm dalının milletlerarası seviyedeki mukayeseli üstünlüğünü olumsuz etkileyecek niteliktedir. Bu ise cari açığı artırarak döviz kuru kanalıyla enflasyonist baskıyı güçlendirecektir.
5. Merkez Bankası Para Siyaseti
Önümüzdeki birkaç ay içinde, enflasyonunun yapışkan ve üst istikametli niteliği faiz siyasetinde gevşeme mümkünlüğünü azaltmaktadır. Ödemeler istikrarındaki yapısal bozuklukların da buna imkan vermeyeceğini de belirtmek yanlış olmaz.”
Karar