TAMER AY
Yayınevinin ‘Hayat-ı Hakiyiye Tefrikaları’ dizisinde yer alan eser, Eyüplü Halid’in Vatan gazetesinde 3 Temmuz-14 Ağustos 1941 tarihleri ortasında 41 kısım olarak yayımlanan anılarını içeriyor.
Ömer Çakır ile Oğuzhan Murat Öztürk ‘Hayat-ı Hakikiye Tefrikaları’ dizisiyle büyük bir kültür hizmeti veriyorlar. Bu dizinin ‘Eyüplü Halid’in Maceraları’ isimli yapıtını ise Ramazan Erhan Güllü yayına hazırlayıp notlandırmış. Eyüplü Halid’in serüvenlerini, 1951 yılına kadar gazete haberlerinden izlemek mümkündür. Bir devrin en meşhûr dolandırıcısı olan Eyüplü Halid hakkındaki asıl kaynağımız da, onun, Vatan gazetesinde 3 Temmuz-14 Ağustos 1941 tarihleri ortasında 41 kısım olarak yayımlanan anılarıdır. Güllü’nün notlandırarak yayına hazırladığı ve Ötüken Neşriyât’tan çıkan kitap işte bu emsalsiz tefrikadır.
Günümüzün okurları Eyüplü Halid’i daha çok Rıfat N. Bali’nin ‘Toplumsal Tarih’ mecmuasının Eylül 2008 tarihli 177’nci sayısında yayınlanan ‘Bir Devrin Ünlü Dolandırıcısı Eyüplü Halid’ araştırmasından tanımaktadırlar.
Bali, yazısında, “Eyüplü Halid’in ne vakit vefât ettiği muhakkak değildir” derse de, onun 1 Ocak 1951 gecesi Sultanahmet Hapishânesi’nde hayatını kaybettiğini belirteyim (Milliyet, s.7, 6 Ocak 1951). Yazılarında Eyüplü Halid’den bahsedenler ekseriyetle mezkûr tefrika ile yetinip, Eyüplü Halid’in 1941 yılından sonraki becerilerini nedense hiç araştırmamışlardır.
Halbuki, Son Telgraf gazetesinin 22 Haziran 1942 günlü nüshasında ‘Kadın avcısı Eyüplü Halid 20 ay mahpusa mahkûm oldu’, Son Posta gazetesinin 21 Şubat 1943 günlü nüshasında ‘Eyüplü Halid’in yeni bir marifeti’, Son Posta gazetesinin 18 Mayıs 1943 günlü nüshasında ‘Eyüplü Halid’in yeni ve şayanı hayret bir marifeti’, Tanin gazetesinin 2 Aralık 1944 günlü nüshasında ‘Eyüplü Halid’in yeni marifetleri’ ve Son Posta gazetesinin 24 Aralık 1947 günlü nüshasında ‘Kadın avcısı Halid tekrar sahneye çıktı’ haberleri bulunuyor.
KARA KEMAL’İN SON GÜNLERİNİ DE OKUYUN
‘Eyüplü Halid’in Maceraları’ kitabı, yalnızca Vatan gazetesindeki tefrikanın kitaplaşmasıyla değil, tefrikayı Ötüken Neşriyât’a notlandırarak hazırlayan Güllü’nün 19 sayfalık ‘Eyüplü Halid Hakkında’ kısmıyla de çok kıymetli bir yapıttır. Toplumsal tarihimizdeki ‘ayrık otları’nı merâk eden herkese ‘Eyüplü Halid’in Maceraları’ ile tıpkı diziden ‘Kara Kemal’in Son Günleri’ni okumalarını özellikle öneririm…
CELLAT ALİ’NİN ANILARI DA BU SERİYE YAKIŞIR
Cürüm ve fuhuş dünyasında ibretlik pek çok ‘unutulmuş’ isim var. Umarım Ötüken Neşriyât ‘Hayat-ı Hakikiye Tefrikaları’ dizisine onlardan birkaç isimle daha devâm eder. Lakin, okurların, suçluları Çanakkaleli Melahat üzere hakkındaki Ece Ayhan’dan mevrûs uydurmalarla birer karşı kahramana dönüştürmemesi de gerekiyor.
Bu dizi için Ötüken Neşriyât’ın öteki bir tefrika ile dikkatini çekmek istiyorum: Cellat Ali’nin anıları. Bilindiği üzere, Cellat Ali, İzmir Suikastı mahkûmlarının boyunlarına yağlı ilmeği geçiren kişidir. Onun anılarını vaktiyle gazeteci Şemsi Katıltan yayına hazırlamış, Şemsi Bey’in oğlu Hakkı Katıltan ise Yeni Sabah gazetesinin sayfalarında kalan tefrikayı 2010 yılında 500 adet olarak kitaplaştırmış ve bildiğim kadarıyla da satışa vermeden yalnızca dostlarına dağıtmıştı…
SÜLÜN OSMAN’A ATFEDİLEN CÜRÜMLER ONUNDU
Basında ‘Osmanlı’dan devrolmuş bir dolandırıcı’, ‘68 bayanı evlilik vaadiyle dolandıran bir bayan avcısı’, ‘cezaevinde yatarken İtalyan önder Mussolini’yi dahi dolandırmış azılı bir hırsız’ olarak zikredilen ve hayırsız haleflerinden Sülün Osman’ın bile ismini geride bırakan olumsuz bir şöhretin sahibi Eyüplü Halid, aslında Sülün Osman’a mal edilen köprü, saat kulesi satmak üzere pek çok efsanevi üçkâğıdın da mucididir.
Kitaptaki anıların neşri yayınlandığı devirde Vatan gazetesine yönelik çeşitli tenkitlere yol açmış, gazete ise “Halid’in bu durumu vesile bilerek bundan bu türlü bu çeşit işler yapmayacağı, anıları sayesinde de insanların bu biçim dolandırıcıların tuzaklarına düşmemeleri için ihtarda bulunulmuş olacağı” kaydıyla yayımı sürdürmüştür. Abdülhamit döneminden Cumhuriyet’e intikal eden bu ‘büyük dümenci’nin anılarını keyifle okumakla kalmayacak, tıpkı vakitte yakın devir toplumsal tarihimizin küçük bir kesitine farklı bir zaviyeden de bakmış olacaksınız..
Karar