Hazine ve Maliyet Bakanlığı geçen yıl kayıt dışı iktisat ile gayret kapsamında “konut ve iş yeri üzere taşınmaz kiralarının banka yahut PTT ile ödenmesi” ile ilgili bir yasa çıkarmıştı. Lakin son devirde yüzde 25 artırım sonunun kalkması ve TÜFE nazaran yapılan kira artışları, birtakım fırsatçı konut sahiplerini harekete geçirdi.
CİMER ve Gelir Yönetimi Başkanlığına bahisle ilgili şikâyetlerin gelmeye başladığı belirtildi. Kimi konut sahiplerinin yüksek vergi ödememek için kontrat yapmak istemediği, konutu boş gösterdiği ya da mevcut kira ödemelerinin bir kısmını elden, kalan kısmını (düşük miktar) banka yoluyla almak istediği ortaya çıktı.
Yaşanan bu durum mesken sahipleri ve kiracılar ortasında sorun çıkarmaya başladı. Kiracılar durumun kanun dışı olduğunu belirtse de, mesken sahiplerinin bu tarafta ısrarları kimi davalara dahi mevzu oldu.
KİRACILARA DA KESİLİYOR
Maliye takımları hususla ilgili araştırmalarını derinleştirdi ve kontrollerini sıklaştırdı. Gelen şikâyetler dışında saha araştırması da yapan takımlar, konutunu boş gösteren, kontrat yapmaktan kaçan ya da eksik kira ödemesini bankaya alan mesken sahiplerini ceza kesmeye hazırlanıyor.
Konuyla ilgili tapu kayıt sistemi ve banka hesaplarının denetim edileceği tabir ediliyor. Hem konut sahipleri hem de kiracılar için büyük mali cezalar doğurabilecek bu durum karşısında, vatandaşların yasal çerçevede hareket etmeleri gerektiği vurgulanıyor.
Uzmanlar, cezai yaptırımlardan kaçınmak için tüm kira ödemelerinin kayıt altına alınması gerektiğini hatırlatıyor. Uzmanlar bu nedenle mesken sahibi kabul etsin yahut etmesin, 500 liranın üstündeki tüm kira bedellerinin banka yahut PTT yoluyla yapılmasını gerektiği konusunda ikazlarda bulunuyor.
20 MİLYON LİRAYA KADAR CEZASI VAR
Geçen yıl devreye alınan kanuna nazaran, evvelce iş yeri kiralamalarında hem kiracıya hem kiralayana ceza kesilirken, konut kiralamalarında kiracıya ceza uygulanmıyordu.
TBMM’de temmuz ayında kabul edilen Vergi Kanunları ile Kimi Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına dair Kanun’la kiracıya da ceza kesilmesi mevzuata taşındı. Bu kapsamda kira ödemelerini banka ve PTT aracılığıyla yapmayan, elden yapanlara her bir tespit için kira fiyatının yüzde 10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilecek.
Kesilecek ceza fiyatı 5 bin liradan az olamayacak. Kiracı, ödemenin elden yapıldığını ödemeyi takip eden 5 iş günü içinde yönetime bildirmesi hâlinde, kiracıya özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek.
Öte yandan bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezası üst hududu 8 milyon 700 bin liradan 20 milyon liraya çıkarıldı.