2017 tarihli muahedeyi meclisinde onayladı. Mutabakat zaptının TBMM’de kurul evresinde olduğu ortaya çıktı.
Gelişme, gerekçesiz, delilsiz milyonların parmaklıklar gerisine konulduğu Doğu Türkistan’dan kaçıp Türkiye’ye sığınanlarda büyük kaygı yarattı.
Uygurlu aktivistleri yakalamak için bir araç haline getireceği kaygısı öne çıktı. Kurul kademesindeki mutabakatın iptal edilmesi tarafında kamuoyu oluştu.
MAZLUMLARIN İADESİ KARA LEKE OLUR
Siyasetten de hükümete reaksiyon geldi. Karamollaoğlu “Mazlumların teslim edilmesi tarihe kara leke olarak geçecek. Bu vebalin altından sülaleniz bile kalkamaz” dedi.
İade koşullarının keyfi yoruma açık olduğuna dikkat çeken DEVA Partili Mustafa Yeneroğlu da “İade Uygurlara uygulanan muameleye iktidarın ortak olması manasına gelir” sözünü kullandı.
Gelecek Partili Serkan Özcan ise “İktidar bu onur kıran muahededen çekildiğini ilan etmezse kardeşlerimize yapılan zulme ortaktır” diye konuştu.
BU MUAHEDEYİ ÇİN’E İADE EDİN
Çin ile Türkiye ortasında 2017’de imzalanan ‘Suçluların İadesi Anlaşması’ TBMM’de beklerken Pekin tarafından onaylanması diasporadaki Uygurları korkuttu. Tasa yaratan gelişme sonrası muhalefet mutabakatın geri çekilmesi daveti yaptı. Saadet önderi Karamollaoğlu “Anlaşma Meclis’ten geçerse siz o vakit fecaati görün” dedi. DEVA Partili Yeneroğlu ise “Zulüm karşısında sessizliğiniz ne kadar sürecek? daveti yaptı.
Doğu Türkistan’ı kurduğu yüzlerce toplama kampıyla devasa bir cezavine dönüştüren Çin’in zulmüne sessiz kalmakla suçlanan Ankara uzun mühletten beri Muhalefet tarafından eleştiriliyor. Tenkitler devam ederken Ankara ile Pekin ortasında 2017’de imzalanan hatalıların iadesine yönelik muahede Çin tarafından imzalandı. Türkiye’de ise muahede Meclis Dışişleri Komisyonu’nda bekliyor.
Mutabakat 12 Nisan 2019’da Cumhurbaşkanı Erdoğan imzasıyla TBMM Başkanlığı’na gönderilmişti. TBMM Lideri Mustafa Şentop ise kanun teklifini, 26 Nisan 2020’de görüşülmesi için meclise sundu.
10 binlerce Uygurun iadesini kolaylaştıracak Kanun teklifi Meclis Dışişleri Komisyonu’nda görüşülme sırasını bekliyor. Türkiye’de yaşayan Uygur Türkleri ise bu muahedenin kanunlaşma ihtimali nedeniyle huzursuz. Kanun teklifi yasalaşırsa, Çin’in gıyabında mahkum ettiği Uygur Türklerini, Türkiye Pekin’e iade etmek zorunda.
Siyasi hatalar, Türk vatandaşlığı olan ve iltica talebi olanlar kapsam dışı bırakılsa da Dünya Uygur Kurultayı Lideri Dolkun İsa, mutabakatın Çin devletinin lehine olduğunu söyledi.
Muahedenin parlamentodan geçmesini beklemediğini lisana getiren İsa ‘’Türk milletvekillerinin daha hassas olup bu türlü bir yasanın geçmesine müsaade vermeyeceğini düşünüyoruz’’ dedi.
VEBALİN ALTINDAN KALKAMAZSINIZ
Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu, haftalık basın toplantısında Uygurların Çin’e iadesini içeren mutabakata ait sert konuştu.
“Bu vebalin altından siz değil sülaleniz bile kalkamaz” diyen Karamollaoğlu “Çin’de bir vahşet yaşanıyor. Artık Türkiye şayet bu mutabakat Meclis’ten geçerse Çin’in talep edeceği Uygurları terörist yaftasından ötürü onları iade etmek zorunda kalacak. İşte o vakit siz fecaati görün. Çin bu bahiste dünyaya kapalı bir ülke. Bu vebalin altından siz değil sülaleniz bile kalkamaz. Bu türlü bir kanunu Meclis’ten geçirmeyin” sözünü kullandı.
Çin komünist rejiminin Doğu Türkistan’da Müslüman Uygurlara yönelik sürdürdüğü soykırım sürat kesmeden devam ediyor. 21. yüzyılda yaşanan bu soykırım gerçeğini duyurmak isteyenler ise Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) tarafından cezalandırılıyor. Uygur Hareketi’nin (Campaign For Uyghurs – CFU) Kurucusu ve İcra Yöneticisi Rushan Abbas’ın ablası Gulshan Abbas’ın da kardeşinin Doğu Türkistan davasının savunuculuğunu yaptığı için 20 yıllık mahpus cezasına çarptırıldığı ortayı çıktı. Dr. Gulshan Abbas’ın kelamda ‘terör’ teziyle tutuklandı ve mahpus cezası verildi.
SESSİZLİĞİNİZ DAHA NE KADAR SÜRECEK?
DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Siyasetleri Lideri Mustafa Yeneroğlu da “Çin ile Türkiye Ortasında İmzalanan Hatalıların İadesi Anlaşması”na Ait basın açıklamasında bulundu. “Çin’de adil yargılanma hakkının ihlâl edileceğine ait önemli kuşkuların bulunmasına karşın kelam konusu muahedenin imzalanması memleketler arası hukuka karşıttır.
Muahedenin onaylanması uygun bulunur ve yürürlüğe girerse, Çin zulmünden ülkemize kaçan lakin vatandaşlık hakkı ve sığınma hakkı tanınmayan Uygur kardeşlerimiz, iktidarın takdirine nazaran direkt Çin’e iade edilme tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu nedenle ‘yerli ve milli’ olmayı kimseye bırakmayan üçlü iktidar koalisyonuna soruyoruz ‘Uygur Türklerine uygulanan zulüm karşısında sessizliğiniz daha ne kadar sürecektir?”
Gelecek Parti Sözcüzü Serkan Özcan da “Bu nasıl bir onursuzluktur. Hakikaten tarihe geçtiniz. Lakin sizin üzere kelamım ona ‘yerli ve ulusal bir iktidar’ Doğu Türkistan’ı unutup Çin’in soykırımlarına çanak tutabilirdi.
Meclis yalnızca imzalanan bu muahedeyi onaylayacaktır. Asıl onursuzluk, asıl vicdansızlık bu muahedeyi imzalayıp akabinde da TBMM’ye göndermektir. Bu kelamda yerli ve ulusal iktidar açık bir biçimde bu onur kıran mutabakattan çekildiğini ilan etmediği sürece Doğu Türkistanlı kardeşlerimize yapılan zulme ortak demektir” diye konuştu.
SINOVAC’IN SİTESİNE UYGUR HACKİ
Öte yandan Koronavirüs aşısının geliştiricisi Sinovac şirketinin internet sitesi kendilerini “Türk Siber Ordusu” olarak tanımlayan “Ayyıldız” isimli küme tarafından ele geçirildi. Hackerlar Sinovac’ın internet sitesinden “Bu cihanda bir ortaya gelemesek de Uygur hoşu şüphesiz bir gün orağımız olur” notunu paylaştı.
Bu ortada ABD’li teknoloji devi Apple’ın iPhone modeli için ekran üreten Çin merkezli Lens Technology şirketinin, binlerce Uygur Türkü’nü zorla çalıştırdığı ortaya çıktı. Bilgi ve araştırma merkezi Tech Transparency Project’in araştırmasına nazaran Lens Technology, ayrıyeten Tesla ve Amazon için de modüller üretiyor.
Karar