Doğu Akdeniz’de Navtex duyurusunu milletlerarası krize çeviren Fransa takviyeli Yunanistan, tahlil eforlarını baltalamayı sürdürüyor. Berlin’in arabulucuk gayretleri sürerken NATO da devreye girdi. Genel Sekreter Jens Stoltenberg, Türkiye ile Yunanistan’ın çatışmayı tedbire sistemi kurmak için görüşme konusunda uzlaştığını duyurdu. Dışişleri Bakanlığı “Önkoşulsuz diyaloğa hazırız” açıklaması yaptı.
‘ONAY ALINDI, ATİNA PALAVRA SÖYLEDİ’
Lakin Yunanistan, Stoltenberg’in açıklamasını yalanladı. Ankara’nın sert halini lisana getiren Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu “Genel sekreter olur aldıktan sonra açıklama yaptı. Atina palavra söylüyor” dedi. Stoltenberg de dün teknik görüşmelerin başladığını, şimdi bir mutabakata varılmadığını bildirdi. Tansiyonu uzatan Atina’nın uzlaşmasızlık hali, hassas bahisten siyasi rant devşirme siyasetinin yansıması oldu.
Doğu Akdeniz’de diplomasi seçeneği için NATO devreye girdi. Ankara ve Atina’nın muhtemel çatışmayı önlemek emeliyle teknik müzakareyi kabul ettiğini duyurdu. Dışişleri “Ön şartsız diyaloğa hazırız” bildirisi verdi. Lakin Yunanistan NATO’yu yalanladı. Tansiyonu iç siyaset gereci yapan Miçotakis “Provokasyonlar sona erdiğinde müzakereler başlayacak” tezinde bulundu. NATO, muahedenin sağlanamadığını bildirdi.
Doğu Akdeniz’de son 24 saatte yaşananlar, Yunanistan’ın tansiyonunu sürdürme ve iç siyaset gereci olarak kullanma niyetini bir sefer daha ortaya çıkardı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Doğu Akdeniz tansiyonunda Türkiye ve Yunanistan’ın teknik görüşmelere başlamayı kabul ettiğini açıkladı. Ankara “Diyaloğa hazırız” derken, Atina “Önce Türkiye gemilerini çekmeli” çıkışıyla diplomasi masasını devirdi. Stoltenberg evvelki gün yaptığı açıklamada, iki ülkenin kazara çatışmalarını önlemek gayesiyle görüşmeler yapma istikametinde mutabakata vardıklarını bildirmişti. Ankara, görüşmelere dayanak verdiğini, Yunanistan’dan da tıpkı şeyi beklediğini duyurdu. Atina, Ankara ile uzlaşmaya vardıklarını yalanladı. Associated Press’e konuşan bir Yunan yetkili, NATO’da teknik görüşmelere başlanacağı açıklamasının gerçeklerle bağdaşmadığını söyledi. Yunan yetkili, tansiyonun düşmesinin lakin bütün Türk gemilerinin çekilmesiyle mümkün olacağını ileri sürdü. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise Ankara’nın diyaloğa hazır olduğu belirtildi. “Yunanistan’ın NATO Genel Sekreteri’nin bu inisiyatifine takviye vermesini bekliyoruz” denilen açıklamada, Türkiye’nin Yunanistan ile ortasındaki tüm sorunların memleketler arası hukuk çerçevesinde tahlili için önkoşulsuz olarak diyaloğa hazır olduğu iletisi vurgulandı.
‘NATO’NUN TEŞEBBÜSÜ OLUMLU’
Stoltenberg ise dün yaptığı açıklamada Doğu Akdeniz’de çatışmanın önlenmesine yönelik teknik müzakerelerin başladığını tabir ederek “Doğu Akdeniz’le ilgili görüşmelerde mutabakat sağlanamadı” dedi. Stoltenberg “Yunan ve Türk önderlerle yaptığım görüşmelerin akabinde, iki müttefik, Doğu Akdeniz’deki hadise ve tansiyonu azaltmak için askeri çatışma tedbire düzenekleri kurmak üzere NATO’da teknik görüşmelere başladı. Lakin görüşmelerde muahede sağlanamadı. Kurulmuş olan diyalog düzeneği şimdi bir sonuç üretmiş değil. Teknik görüşmeler siyasi müzakereden farklı tutulmalı. NATO, Almanya’nın siyasi müzakere gayretine dahil değil” değerlendirmesinde bulundu.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, NATO’yu yalanlayan Yunanistan’a reaksiyon gösterdi. Çavuşoğlu, şunları söyledi: “NATO Genel Sekreteri Yunanistan’a da görüşünü sordu ve Yunanistan olur verdi. Oluru aldıktan sonra NATO Genel Sekreteri açıklama yaptı fakat maalesef Yunanistan yalanladı. Burada palavra söyleyen NATO Genel Sekreteri değil Yunanistan’ın kendisi. Bir defa daha diyalogdan yana olmadığını gösterdi. (AB Dış Alakalar Yüksek Temsilcisi Borrell’in orta buluculuk önerisi) O denli bir teklife de evet dedik. Tarafsız bir yerde buluşabiliriz dedik ancak ön şartsız bir halde buluşuruz. Dendias’ın hayır dediğini öğrendik. Tezlerini savunabileceğini düşünen bir ülke ya da bir dışişleri bakanı, bir önder görüşmeden kaçmaz.” AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik de NATO’nun teşebbüsünü olumlu karşıladıklarını lisana getirdi.
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ise Ankara ile tansiyonu azaltmak ismine görüşmelerin başlaması için ‘Türkiye’nin tehdit etmeyi bırakması gerektiğini’ tez etti. “Müzakerelerin başlaması için Türkiye tehdit etmeyi bırakmalı” sözlerini kullanan Miçotakis “Provokasyonlar sona erdiğinde müzakereler başlayacak” dedi
AB’DEN SKANDAL HAVUÇ-SOPA BENZETMESİ
Diyalog daveti yapan AB’den haddini aşan bir çıkış geldi. AB Kurulu Lideri Charles Michael, 24-25 Eylül’de yapılacak tepede Türkiye için bir “havuç ve sopa” yaklaşımı belirleyeceklerini ileri sürdü. Michel “Dış siyasetimiz için gerekli araçları belirleyeceğiz; bir havuç ve sopa yaklaşımı. Yani münasebetleri iyileştirmek için hangi araçları kullancağımızı, şayet bize hürmet gösterilmezse hangi araçları kullanacağımızı seçeceğiz” dedi. Öte yandan Euronews’e konuşan bir AB yetkilisi, Brüksel’in isteği üzerine Sevilla Üniversitesi’nde hazırlandığı öne sürülen haritayı kendilerinin hazırlatmadığını açıkladı. Yetkili, Ankara’nın karşı çıktığı harita hakkında Avrupa Komisyonu’nun çalışma başlatmadığını söyledi.
BERLİN: TANSIYONU DÜŞÜRMEK İSTİYORUZ
Alman Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert, Almanya’nın tansiyonun düşürülmesi için katkı sağlamak istediğini belirtti. Alman Başbakan Angela Merkel’in Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı görüşmeyi anımsatan Seibert, Merkel’in tavrının değişmediğini belirterek “Gerilimi düşürmeye elimizden geldiğince katkıda bulunmak istiyoruz” dedi. Seibert, tartışmalı bahislerde mümkünse Yunanistan ile Türkiye ortasında bir diyaloğun başlatılmasını da istediklerini belirterek, bunun için her iki tarafın gelecek günlerde ve haftalarda daha fazla gayret sarf etmeleri gerektiğini kaydetti. AB de bir defa daha diyalog daveti yaptı.
Karar