CHP, Nükleer Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Misyonları ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Kararında Kararname2nin iptal edilmesi için anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Dava dilekçesinde, 7142 sayılı Yetki Kanunu çerçevesinde Bakanlar Heyetine verilen KHK ve Kanunlarda değişiklik yapma yetkisinin Anayasa’da yapılan değişikliklere ahenk sağlanmasını kapsadığı, Nükleer Düzenleme Kurumunun kurulmasının bu kapsamda yer almadığı öne sürüldü. Anayasa Mahkemesi, 702 sayılı Nükleer Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Vazifeleri ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Kararında Kararname’nin (KHK) iptaline karar verdi.
Anayasa’da yapılan değişikliklere ahenk sağlanması maksadı doğrultusunda Bakanlar Konseyine tanınan yetkinin kapsamının 7142 sayılı Kanunla belirlendiği söz edilen kararda, münasebetiyle bu Yetki Kanunu’na dayanılarak çıkarılan kuralların Anayasa’da yapılan değişikliklere ahenk sağlama maksadı taşıması gerektiği kaydedildi.
Kararda, KHK’nın 1. unsuruna nazaran gayesinin, nükleer güç ve iyonlaştırıcı radyasyona ait faaliyetlerin yürütülmesi sırasında çalışanların, halkın, etrafın ve gelecek kuşakların iyonlaştırıcı radyasyonun muhtemel ziyanlı tesirlerinden korunmasına yönelik uygulanması gereken temel prensip ve temeller ile tarafların sorumluluklarını ve bu faaliyetler üzerinde düzenleyici denetim yetkisini haiz Nükleer Düzenleme Kurumunun teşkilat, misyon, yetki ve sorumlulukları ile çalışanının özlük haklarına ait temelleri belirlemek olduğu bildirildi. Nükleer güç ve iyonlaştırıcı radyasyon ile ilgili tesis, aygıt, husus ve faaliyetlerin de bu KHK kapsamında olduğu belirtilen kararda, şöyle denildi:
“Çevre ve insan sıhhatiyle direkt ilgili olan nükleer güç ve iyonlaştırıcı radyasyona ait faaliyetlerin yürütülmesi sırasında ilgililerin korunmasına yönelik temel prensip ve asıllar ile tarafların sorumluluklarının belirlenmesi ve bu faaliyetler üzerinde düzenleyici denetim yetkisini haiz Nükleer Düzenleme Kurumunun kurulması biçimindeki hedefin Anayasa’da yapılan değişikliklere ahenk sağlanması kapsamında değerlendirilemeyeceği açıktır. Öbür bir tabirle nükleer güç ve iyonlaştırıcı radyasyon faaliyetlerine ait mevzular ile bu alanda yetkili bir kurum kurulmasının Anayasa’da yapılan değişikliklere ahenk sağlamak emeli kapsamında olmadığı görülmektedir. Münasebetiyle dava konusu kuralın Anayasa’nın mülga 91. hususu uyarınca verilen KHK çıkarma yetkisinin gaye ve kapsamı içinde değerlendirilemeyeceği anlaşılmaktadır. Kural, Anayasa’nın mülga 91. unsuruna terstir, iptali gerekir.”
İPTAL KARARI 8’E 7 OYLA ALINDI
İptal kararı 8’e karşı 7 oyla alınırken, karşı oyların münasebetinde, kelam konusu kanunun daha evvel kurulmuş olan kamu kurum ve kuruluşları konusunda değil, kanun yahut KHK kapsamında yer alan fakat şimdi kurulmamış olan kamu kurum ve kuruluşlarının hayata geçirilmesi konusunda da bir yetki verdiği belirtildi.
Nükleer alanda yapılacak düzenlemeler çerçevesinde icracı kurumların yanı sıra düzenleme yetkisine sahip bir kurumun da gerekliliğini öngören kanun koyucunun, birinci etapta bu sorunu süreksiz bir düzenleme ile halletme yoluna gittiği tabir edilen münasebette, kelam konusu KHK’da, nükleer faaliyetlerin düzenlenmesi kapsamında, düzenleyici bir kurumun ileride kurulmasından ve bu kurum ihdas edilene kadar düzenleme işlevinin Türkiye Atom Gücü Kurumu (TAEK) tarafından yerine getirilmesinden açıkça bahsedildiği aktarıldı.
Kanunun kendi içerisinde dengeli olacağı varsayımından hareketle, olmayan bir kurumun kurulmasına yetki verilmesi sırasında, belirlenen kaidelere uygun bariz bir durum varken, “karşılığı olmayan bir yetki verildiğini” tez etmenin mümkün olmadığı vurgulanan münasebette, “Bu yetki ile ne cins bir kurum kurulması halinde yeni değişikliğe uygun hareket edilmiş olunacaktır? Bu soru çoğunluğun bakış açısıyla cevaplandığında, şimdi var olmayan hiçbir kurumun bu yetki kanunu çerçevesinde kurulması mümkün olamayacaktır.” tabirlerine yer verildi.
İptal kararının, yeni düzenleme yapılabilmesi için 1 yıl sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırıldı. Yürürlük tarihine ait karar oy birliğiyle alındı.
Yürürlüğün durdurulması talepleri ise iptal kararının ertelenmesi nedeniyle oy birliğiyle reddedildi.
Karar