Elmalı Davası olarak tüm Türkiye’nin gündemine oturan ve dava evrakında yer aldığı sav edilen fotoğraflar ile çok konuşulan davanın yankıları devam ediyor.
Çocuk Vakfı ‘Çocuğa Yönelik Cinsel İstismarla Yüzleşme Çağrısı’ başlığı altında yayınladığı davette istismar hadiselerinin kıymetlendirilmesi ve sürecin nasıl ilerlemesi gerektiği tarafında paylaşımlar yaptı.
İşte Çocuk Vakfı’nın dikkat çeken daveti:
Çocuğa yönelik cinsel istismar Elmalı’da yaşanan elim hadise ile bir defa daha ülke gündeminde ön sıralarda yer aldı. Maalesef, bu bahis yalnızca bu türlü hadiseler (sosyal) medyada yer aldığı vakit gündemimiz olabiliyor ve birkaç gün gündemimizi meşgul ettikten! sonra unutulmaya bırakılıyor. Yıllardır birebir kısır döngüyü yaşıyoruz. Mevzu çok can yakıcı bir boyuta ulaştığında Türk Ceza Kanunu 103. hususu etrafında dolaşıp ufak bir değişiklikle sorunu çözmüş üzere yaparak asıllı bütüncül bir ıslahattan kaçınıyoruz.
TOPLUM OLARAK KUSURLU HAL GÖSTERİLİYOR
Elmalı hadisesi, berbat bir “fail merkezli yaklaşım” örneği olarak önümüzde duruyor. Mağdur çocuğu merkeze alan bir anlayışla cinsel istismar hadiselerine yaklaşılması gerektiği temel prensibi ülkemizde hiç gelişemedi. Yasama organı bu prensibe dayalı yaklaşımı daima göz arkası etti. Elmalı hadisesi, toplum olarak da, geliştirdiğimiz kusurlu halla, bu yaklaşımın ne kadar uzağında olduğumuzu, tek sıkıntımızın faillerin en ağır biçimde cezalandırılması olduğunu yüzümüze vuruyor. Çocukların kimliklerini açığa çıkaracak paylaşımlardan kaçınmıyoruz. Bunu çocukların uygunluğu için yaptığımızı zannetmemiz ise en naif tabiriyle cehenneme giden yolları iyi niyet taşlarıyla döşemekten ibaret. Herkes kendi gündemine dönüp hadiseyi unutacak fakat geride bırakılan “dijital ayak izleri” çocukları hayatları boyunca takip edecek, suistimal süreklilik arz eder hale gelecek.
‘ÇOCUKLARIN HAKLARINI DAİMA BİRLİKTE İHLAL ETTİK’
Çocukların haklarını daima birlikte ihlal ettik. Bu gerçekle yüzleşmek ve tıpkı yanlışları tekrarlamamak için kaybedecek vaktimiz yok. Bu mevzuda en büyük yüzleşmeyi yaşaması gerekenler ise, çocuk merkezli tedbire ve müdafaa sistemlerini geliştirmeyen, çocuğa yönelik cinsel istismar olaylarını suç-ceza sonlu bakış açısıyla görmekle yetinen, faal olmaktan uzak tüzel, yargısal ve idari sistemin muhatabı çocukları toplumun (kontrolsüz) inisiyatifine bırakanlardır.
Çocuğa yönelik cinsel istismarla uğraşın nasıl yapılması gerektiği konusunda yıllar içerisinde ülkemizde çok sayıda rapor hazırlandı, bilimsel çalışma yapıldı.
Çocuk Vakfı, 2016 yılında hazırladığı Çocuğa Yönelik Cinsel İstismar -Ceza Kanunu Maddesi- Raporu’nu bu vesileyle tekrar kamuoyunun dikkatine sunmaktadır. Gerçeklerimizle yüzleşmeyi başarabilirsek çocuğun yüksek faydasını temel alan aktif bir önleyici ve esirgeyici sistemi kurmamız mümkün olabilir.
Çocuk Vakfı Raporu’nun Teklifleri:
-18 yaşına kadar herkes çocuktur” temel kuralı çocuklara yönelik cinsel istismarda temel kural olarak kabul edilmeli ve kabahatin tanımlanması ile ceza oranlarının belirlenmesinde göz önüne alınmalıdır.
-Mağdur çocuğun rehabilitasyonu yasal altyapı kazanmalı, rehabilitasyon merkezinde muhafaza ve tedavi sistemi kurulmalıdır.
– Mağdur çocuklar yaşadıkları olayları farklı idari ve yargı ünitelerinin önünde tekrar tekrar anlatmak durumunda kalmamalıdır.
-Hem mağdur çocuklar hem de cinsel davranış suça sürüklenmiş çocuk tarafından gerçekleştirilmesi hâlinde bu çocuklar için Toplumsal İnceleme Raporu alınması mecburî olmalıdır.
– Failin ceza almadığı bir yargılama süreci sonunda mağdur çocuğa hiçbir şey olmamış üzere davranılamaz. Bu durumlarda da mağdurun toplumsal müdafaa önlemlerinden yararlanabilme imkânına kanun hususunda yer verilmelidir.
-Mağdurun yaşına nazaran verilecek ceza konusunda kademelendirme yapılabilir.
– Sistemin faal işleyebilmesi için insan kaynağı toplumsal hizmet meslek mensuplarını temel alacak biçimde nicelik ve nitelik bakımından kâfi seviyeye taşınmalıdır.
-Cebir, şiddet, hile yahut iradeyi etkileyen öteki bir nedene dayalı olmaksızın iki akran çocuk ortasında gerçekleşen cinsel davranışlar unsurda belirlenecek koşulların varlığı hâlinde hata ve/veya ceza kapsamı dışında tutulabilir. Fakat, her halükarda bu çocuklar için çocuk muhafaza önlemlerine başvurulmalıdır.
– Hukuka ters biçimde evlendirilen çocukların cinsel davranışlarından ötürü çocukları sıkıntı ve baskı ile evlendirenler sorumlu kabul edilmeli ve cinsel istismar hatası işlemiş sayılmalıdır. Kendilerini bilmedikleri bir dünyanın içinde bulan hem erkek hem kız çocuklar mağdur kabul edilmeli ve haklarında çocuk muhafaza önlemlerine hükmedilmelidir.
– Cinsel istismardan hatalı bulunup cezasını çeken şahısların sonraki hayatlarında çocuklarla direkt temas gerektiren iş ve mesleklerde çalışamayacağı, çalıştırılamayacağı konusunda karar düzenlenmelidir. Bu bağlamda, cinsel istismar hatasını işlemiş bireylere yönelik sicil kaydı tutulmalı ve kurumlar ortasında paylaşılabilmelidir.
– Cebir, tehdit, hile yoluyla yahut aile içinde yahut eğitim kurumlarında yahut bakım nezaret yükümlülüğü bulunan bireylerce yahut fizikî, ruhsal manisi olan çocuklara karşı işlenen cinsel davranışlar ağırlaşmış çocuk istismarı olarak kabul edilmeli ve bu anlayış 18 yaşını tamamlamamış istisnasız bütün çocuklara yönelik olarak geçerli olmalıdır.
– İrtibat ve teknoloji imkânları kullanılarak fizikî temas olmaksızın da mağdurun bedenini teşhir yahut kendi bedeni üzerinde cinsel davranışlar yaptırılması yoluyla cinsel istismar hatasının işlenebileceği husus kararında kabul edilmelidir.
– Cinsel istismarın imaj kaydının yapılması ve/veya yayınlanması cinsel istismar hatası olarak yahut ağırlaştırıcı sebep olarak düzenlenmelidir. Kayıt ve yayının üçüncü şahıslar tarafından yapılması ve yayınlanması cinsel istismara iştirak olarak kabul edilmelidir.
– Kurumsal ortamlarda işlenen çocuk istismarı kabahatlerinin örtülmesi, üstünün kapatılması üzere aksiyonlarda bulunan görevlilerin çocuk istismarına iştirakten yahut ayrıyeten tahsis edilecek çocuk istismarı kabahatini örtmek hatasından cezalandırılması gerekmektedir.
– Çocuğa yönelik cinsel istismar hatalarında “iyi hâlden yararlanma” üzere indirim sebepleri uygulanmamalıdır.
Karar