SALİHA SULTAN | KARAR
Genç bir müzisyen olan Coşkun Karademir, müzik dünyasındaki nitelikli çalışmaları takip edenlerce Anadolu ezgilerini farklı müzik çeşitleriyle harmanladığı sıra dışı çalışmalarıyla tanınıyor.
Halk müziğinin içe dönük olduğu yıllarda, şimdi yedi yaşındayken konutun duvarındaki bağlamayı eline alan ve o günden beri bağlama ailesindeki bütün enstrümanlara hakim olan başarılı müzisyen, bugüne kadar Kalan Müzik etiketiyle ‘Sırdaşk’, ‘Endless Path’, ‘Kuşların Çağrısı’ üzere isimleri taşıyan tam sekiz albümünü müzik dünyasına sundu. Karademir’le KARAR okurları için bir ortaya geldik.
Kalan Müzik’in kurucusu Hasan Saltık’ın vefatı nedeniyle büyük keder yaşayan Karademir’le birinci olarak elbette müziğimize kazandırdığı albümlerin dışında bugüne kadar birçok müzisyenin hayatına da dokunan ‘Hasan baba’yı konuştuk.
Bağlama ve kopuz sanatkarı Karademir, müzisyenlerin türkü barlar dışındaki yerlerde iş bulmakta zorlandığı yıllarda Saltık’ın “Oğlum, bak işine, stüdyolarda, albümlere çal ve kendi müziğini üretmeye başla” diyerek, hayatına dokunuşunu hüzünle anlatıyor…
Saltık’ı yitirmek ne kadar acı olsa da elbette ‘Kalan’lar’da hayat devam ediyor. Memleketler arası müzik piyasasında da tanınan bir isim olan Karademir, Norveçli ünlü caz piyanisti Tord Gustavsen ile yaptığı ‘Silence’ albümünü çok yakında müzik dünyasına kazandırmaya hazırlanıyor.
Öncelikle başın sağolsun sevgili Coşkun. Albümlerinin yayınlandığı Kalan Müzik’in kurucusu Hasan Saltık’la, sanatçı-prodüktör bağı dışında epey yakın da olduğunu biliyorum. Hasan Saltık’la nasıl tanıştın?
Dostlar sağolsun…. Hasan ağabeyden bahsetmek için günler gerekir… Binlerce anımız, sohbetimiz, yaptığımız iş var. Gündüz, gece daima hayatımda olan bir isimdi. Saat dilimimiz yoktu. Mevzu başlıklarımız sınırsızdı, her şeyden konuşurduk. Lise son sınıfta, stüdyolarda bağlama çalarken tanıdım kendisini. Müzik dünyasında o yaşlarda bir çocuğun tutunabilmesi, bir yol bulabilmesi, inançta hissedilmesi çok ender bir şeydir. Piyasanın açık olduğu ve tabiri caizse Unkapanı’nın müzisyenler için kurtlar sofrası olduğu yıllardı zira. Bul yetenekli birini, solistin gerisine monte et, kullan gitsin… O denli yıllar. Olağan bir yerde de çalamıyorsun, çok güç. Gideceğin yer de sanatla müzikle hiçbir ilgisi olmayan büsbütün insanların cümbüşüne odaklı olan türkü barlardı…
Müzisyenler için iş imkanı da yaratan alanları da bir yandan…
Doğal, bunu küçümsemiyorum. Bu bir tercih problemi sonunda insanların meskenine ekmek götürmesi gerekiyor, kolay bir tercih de değil lakin benim bu türlü bir tercihim yoktu. Beni o tercihten kurtaran, hiçbir biçimde yer almak istemediğim türkü barlarda çalmaktan kurtaran isimdir Hasan Saltık. “Gerek yok oğlum, bak işine, stüdyolarda, albümlere çal ve kendi müziğini üretmeye başla” dedi. Hasan abi bizi stüdyoya gönderiyordu, çalıyor, çalışıyor, paramızı alıyorduk. Cevvaliz de… Yıllar içinde de abi kardeş, baba oğul ve dost olduk.
COŞKUN KARADEMiR HASAN SALTIK
Coşkun Karademir’in Kalan Müzik etiketiyle yayınlanan Secret Ensemble albümü, Londra’da düzenlenen ve dünyanın en iyi albümlerinin seçildiği Mercury ödüllerinde ‘At Least For Now’, yılın en iyi albümü mükafatına layık görüldü.
HAYATI BOYUNCA HERKESE DOKUNDU
Albümler için stüdyolarda çalmanın dışında hayli başarılı bir şahsî müzik mesleğin de var bugün önümüzde. Bu müzik mesleğini nasıl oluşturdun?
Bir yandan kendi meslek planlamamı düşünüyordum natürel. Üretiyorum, bir fikir, yol ortaya koyuyorsun. Fakat o yolda kimsesiz de bir çocuksun lakin gerinde o denli bir dağ duruyor ki, Hasan Saltık üzere bir dağ… O dağın özgüveniyle kendi ferdî mesleğimi planlayabildim, yapabildim diyebilirim. Hasan ağabeyin hakkını asla ödeyemem.
Zira daima biliyordum ki, dünyanın bir ucuna gitsem, orada başıma bir hal gelse Hasan ağabeyi arasam o beni oradan, o kuyudan ne yapar ne eder çıkarır… Ancak bu yalnızca benim için de bu türlü değildi, binlerce insan, müzisyen için böyleydi. Hayatı boyunca herkese o denli bir dokunmuş ki, cenazesinde beş yıl değil, beş gün evvel dokunduğu insan bile gelip hüngür hüngür ağladı… Bu türlü hoş bir insandı.
‘CAZ VE KLASİK MÜZİĞİ ÇOK SEVİYORUM’
Ortaya koyduğun nitelikli albümlere bakınca bu dokunuş elbette hissediliyor… Geleneğe hakim lakin müziğin çağdaş formları etrafında da dolaşan, arayışları olan bir sanatçısın öte yandan. Hasan Saltık da, unutulmuş Anadolu müziklerini, deyişleri, dengbejleri tekrar kazandırması ile özel bir isim zihnimizde. Ama görüyoruz ki senin arayışına da dayanak olmuş… Biz yeniliğin kolay dayanak bulamayan bir şey olduğunu düşünürüz halbuki…
Natürel. Ben bağlamayı yedi yaşımda elime aldım. Konservatuar yıllarına kadar daima farklı hocalardan icra eğitimleri alıyordum. Lakin Kalan’ın kuruluş emeli da buydu esasen. Hasan ağabey, alternatif, karşıt işler ürettiği, bu işleri cüretle yaptığı için mahkemelerden aldığı cezaların sayısı aşikâr değildir. Kalan’a girdiğin vakit tanımadığın bir dünya müziği keşfediyorsun.
Diğer öbür dünya müzikleri, öbür başka etnik müzikler… Herkes her şeyi o havuzda biriktirdiği için, o denizin içinde sende besleniyorsun. Zira ben farklı müzikleri çok seviyorum. Cazı, klasik müziği çok severim. Bu içine doğduğum piyasada çok bulunan bir şey değildir. Kendim üzere birini çok görmem mesela, yok o denli biri hani otursun cazı, farklı müzikleri kendi müziği üzere zevk edinebilmiş olsun…
Çok büyük bir keyifle harmanlıyorsun Anadolu’daki maya ile yabancı müzik formlarını. Sahi, kaç albüm yaptın şu ana kadar?
Valla artık sayamıyorum Saliha… (Parmaklarıyla sayıyor.) Sekiz albüm olmuş. Ayrıyeten bir tane LP, 4 tane de single çalışmam var. Bunlar yalnızca bana ilişkin olanlar fakat on on yıldır da prodüktörlük, müzik direktörlüğü yaptığım için sanat hayatına dokunduğum için yurt içinde ve dışında birçok albüm de var artık.
Son iki yıldır kendi şirketimi, CK Müzik Production’ı kurduğum için, yeni nesilden çıkan, dünya çapında yol bulabileceğini gördüğüm müzisyen ve solistlere de albüm yapıyorum bir yandan. Bunlar bana inanılmaz memnunluk veriyor, gurur veriyor. Ben de Kalan’da bu mutluluklar ortamında yetiştiğim için, inanılmaz haz alıyorum yaptığım bu albümlerden.
YENİ ALBÜMDE NORVEÇLİ CAZ PİYANİSTİ SÜRPRİZİ
Pekala sırada ne var? Yakında çıkacak bir albüm var mı?
Şu anda yeni çıkacak olan bir albümüm var, evet. Silence yani Sessizlik ismiyle yayınlanacak. Norveçli, dünyaca ünlü bir caz piyanisti olan Tord Gustavsen ile birlikte yaptık.
Nasıl bir ortaya geldiniz Gustavsen ile?
2015’te Norveç’te tanıştık. Ben bir albüm kaydı için davet almıştım, oraya gittiğimde bir kilisede kapalı bir yerde bir konser de vereceğimizi söylediler. Nasıl bir ortammış, biraz çalayım bakayım diye akşamdan gittim. Tord’da oradaymış meğerse tesadüfen. Duymuş müziğimi, geride oturup iki saat dinlemiş beni. Çıkarken yanıma geldi tanıştı.
Dinlediğim, bildiğim bir sanatçıydı, şok oldum. “Bu enstrümanı inanılmaz çalıyorsun, seninle bir şeyler yapmamız lazım” dedi. Ben de çok keyifli oldum. Daha sonra İstanbul’da birlikte bir konser verdik SKRUK korosu ile. Konser sonrası “Biz niçin albüm yapmıyoruz?” dedi. Ben de 2019’da kendisini İstanbul’a kendisini davet ettim, kaydı yaptık. Derya Türkan ve Ömer Aslan da bizimle birlikte albümde çaldı.
Kimlerin besteleri var yeni albümde?
Sultan Abdulaziz’den de var, benim de var. Anadolu ve İstanbul’u işledik. Zira Tord bizim çaldığımız müzikleri, melodileri şaşkınlıkla dinliyordu. Onu benimle bir şey yapmaya sevk eden de buydu. Yurt dışından bir çok sanatkarla iş yaptım fakat Tord Avrupa’dan birlikte bir çalışma ürettiğim birinci sanatçı oldu.
Senin çalışmalarının, yaptığın her işin memleketler arası bir yankısı kesinlikle oluyor. Bunu planlıyor musun?
20’li yaşlarımdan beri Avrupa’da konserler veriyordum farklı projelerde. Birçok Avrupalı müzisyenle çalıştım. Lakin solo değildi o çalışmalar. Son yedi yıldır ise kendi mesleğimi memleketler arası bir arenaya taşıma gayesindeyim. Yaptığım albümler de yurt dışında mükafatla taçlandığı için bu yolda yoluma devam ediyorum.
Silence albümü nereden yayınlanacak? Yurt dışında da dinlenecek mi?
Kalan etiketiyle yayınlanacak elbette ve dijital platformlar aracılığıyla bütün dünyada olacak. Aslında albüm daha evvel çıkacaktı fakat salgın süreci ortaya girdi. Gerçi ben sabırsız değilim bu hususlarda. Her şey vaktini ve yerini bulur…
Solo var mı yoksa enstrümantal bir albüm mü dinleyeceğiz?
Geneli enstrümantal. Solo olarak ben okudum yalnızca iki tane. Aşık Veysel ve Fayton Geldi bestelerini.
Salgın molası nedeniyle konserleri özledik açıkçası. Ne vakit dinleyeceğiz albümü canlı olarak?
Dünya prömiyerini bu sonbaharda Tord’un da iştirakiyle İstanbul’da yapacağız. Yurt dışı prömiyerini şimdi planlamadım, zira benim Ocak ayında büyük bir Avrupa turnem var, sonrasına planlayacağız. Silence albümüyle ilgili hayallerimizi mayıs 2022 üzere başlatmayı umuyorum…
AVRUPA ANADOLU’NUN MÜZİK ZENGİNLİĞİNİ YENİ KEŞFEDİYOR
Albümde Gustavsen’in katkısı ne oldu? Ya da şöyle sorayım, Avrupalı bir müzisyen olarak nasıl buldu besteleri?
Tord’un albümdeki Anadolu müziğine kendi caz hisleriyle dokunuşu inanılmaz oldu. Büyük bir hayranlıkla bekliyor albümü. Yalnızca Tord ile ilgili değil bu sıkıntı lakin, Avrupa’dan buraya baktığınızda Anadolu es geçilmiş bir doku. Çin, Uzak Doğu keşfedilmiş lakin Anadolu’nun içsel zenginliğiyle ilgili çok fikirleri yoktu açıkçası Avrupalı müzisyenlerin.
Bu ukalalık olarak anlaşılmasın fakat ben 2014’ten bu yana kopuz üzerinden ürettiğim müziklerle bu arenayı zorlamaya başladım. Bu yolda yürekli olmak, biraz nelerin talep edildiğini bilmek gerekiyor. Dünya müzik arenasına birinci olarak Secret Ensemble albümüm ile katıldım.
Anadolu’nun mistik müziklerini dünya sahnesine taşımak için yaptım bu albümü. Albüm Londra’da düzenlenen Mercury ödüllerinde ‘At Least For Now’, yılın en iyi albümü mükafatını aldı. Ve sufi-mistik müzik alanında dünyanın kült albümü olarak seçildi. Albümü hazırlarken zati bunu hedeflemiştim.
Karar