Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, CNN Türk’ten Fulya Öztürk’ün Kanal İstanbul projesine ait sorularını cevapladı.
Direksiyon başında açıklamalarda bulunan Karaismailoğlu, Kanal İstanbul’a ait yaptığı açıklamasında “Önümüzdeki 100 yılın muhtaçlıklarını tasarlamak lazım. Denizden ticaret sağlanıyor, gemi hacimleri hayli büyüdü, gemi ve liman yatırımları artıyor.
Dünya’nın şu anki ticaret hacmi 12 milyar ton. Artarak gidiyor. İstanbul Boğazı bunu kaldıramıyor. Yapacağımız bir su yoludur. Ekosistemi bozacak bir şey yok. Devasa bir proje, hazırlıklar devam ediyor, teknik olarak yol aldık. Yasal düzenlemeler var. Finans modelini çalışıyoruz. 2021’de Kanal İstanbul’la ilgili kıymetli gelişmeler olacak” sözlerini kullandı.
TÜBİTAK ‘TÜM MARMARA DENİZİ’Nİ ETKİLER’ DEMİŞTİ
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nin (MAM) daha evvel hazırladığı Kanal İstanbul raporunda projenin, arama ve döküm faaliyetinin çevresel tesirlerini önlemeyle ilgili bilgilerin yetersiz ve bilimsel temele dayanmadığı belirtilmişti.
Raporda ayrıyeten, “Marmara denizine boşaltılacak gerecin çamur ve organik karbon kıymeti çok yüksek. Reaktif organik unsur ve insan kaynaklı organik/metal kirleticilerin denize ve deniz ekosistemine ziyan verme riski var” denilmişti.
Raporda öne çıkan tabirler şu biçimde:
“Karadeniz’den Marmara’ya girecek su, kestirim edilenin en az 2 katı olacak.
Su gereksiniminin artması, iklim değişikliğine bağlı tesirlerin beklendiği periyotta, kanalın tat su akıferlerine tesirinin araştırılmamıştır.
‘TÜM MARMARA DENİZİ’Nİ ETKİLİYOR’
Kanala duyulan gereksinim, yalnızca gemi trafiğine ve kazalara bağlanmıştır. Ekolojik, toplumsal ve ekonomik yarar maliyeti araştırması yapılmaması eksiklik.
Toplumsal tesir alanı olarak yalnızca dar bir alanda kanal etrafı gösterilmiş. Halbuki tesir alanı, tüm Marmara denizi ve etrafındaki yerleşimlerdir.”
‘ÇÜRÜK YUMURTA KOKUSU HİSSEDERİZ’
Geçtiğimiz sene İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) düzenlediği Kanal İstanbul Çalıştayı’nda konuşan Prof. Dr. Cemal Saydam, “Marmara hali hazırda 2.2 kilometreküp İstanbul yükü ile ‘öldüm, öleceğim’ diyor. Bir de Ergene Irmağı yükünü buraya akıtacaklar. Marmara Denizi bu ek 2 kilometreküp yükü kaldıramaz” demişti.
Prof. Dr. Saydam bu tesirin sonuçlarıyla deniz tabanında organik unsurun yeniden oksijen kullanarak parçalanmaya devam edeceğini fakat bu sefer oksijeni sülfattan alacağını ve geriye de Hidrojen sülfür (H₂S) kalacağını, çürük yumurta kokusunun ortaya çıkacağını belirtti.
Bu bir sefer oluşursa bir daha geri dönmeyeceğini vurgulayan Prof. Dr. Saydam, “İzmit Körfezi derin çukurunda olduğu. Karışımın olduğu her yerde bu su yüzeye çıkar ve milyonda bir bile olsa bu kokuyu hissederiz. Boğaz boyunca, Bebek Hisarlar ve Kuleli önlerinde Ahırkapı açıklarında ve jet akımının o gün oluğu bölge ve civarında, Lodos esince İstanbul’da, Poyraz esinde güney Marmara’da çürük yumurta kokusu alır” dedi.
‘DEPREM RİSKİ ARTACAK’
Projeye hem muhalefetten hem de uzmanlardan itirazlar gelmeye devam ediyor. Türk Mühendis Odaları Birliği de projenin kentin en kıymetli su kaynaklarından Sazlıdere’yi yok edeceğine işaret etmişti.
Jeofizik Mühendisleri de “Deprem riski artacak. Fayın yanına nüfus yığılacak” açıklamalarını yapmıştı.
Kanal İstanbul’un hayata geçirilmesi durumunda İstanbul’un büyük bir ekolojik yıkımla karşı karşıya kalacağı belirtiliyor. Projenin İstanbul’un su varlıkları üzerinde dönüşü olmayan bir yıkıma sebep olacağına dikkat çeken tabiat hakları savunucuları, en az 5 milyon kişinin susuz kalacağını vurguluyor.
‘RANT AMAÇLI’
Kanal İstanbul projesi planında, teknoloji geliştirme bölgeleri yerine konut bölgeleri eklenmişti. Projeden direkt olarak etkilenecek ilçelerden biri olan Bahçeşehir’de de projeye karşı itirazlar yükseliyor. Bahçeşehirliler Derneği Lideri Uğur Barış Karabulut plan değişikliği talebine ait şunları söylemişti:
“Daha en başından kelamda Kanal İstanbul’a evvel ÇED Raporu ve İmar planları ile itiraz ettik ve çabucak akabinde da İstanbul 5.ve 10.İdare mahkemelerinde İstanbul’a sahip çıkan gönüllülerle birlikte dava açtık.
Bir sefer daha yenilemek isteriz ki İstanbul 16 milyonu aşan nüfusu ile ulaşımdan, altyapıya, sosyo kültürel ve ekonomik bedellerden güvenliğe ömrün her alanında içinden çıkılmaz bir kente dönüşmüşken, kelamda Kanal İstanbul’un kuzey tarafına yapılması planlanan lojistik bölge plandan kaldırılarak, bu alanın yerine konut alanı kısmı eklenmiştir. Davamızın temel desteği Kanal İstanbul’un boğaz güvenliği için değil rant hedefli olduğuydu, bu plan değişikliği talebiyle bu savımız bir defa daha kanıtlanmıştır.”
Karar